• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Монголын “Харвард”-аас суралцах зүйлс олон байна

-Монголын нүүрийг дэлхийд тахлах сургууль АШУҮИС-
 
Дэлхий ертөнц хөгжих тусам хүн төрөлхтөн эрх мэдэл, эд баялагаас илүү эрдэм мэдлэг, оюун ухаанаа хөгжүүлэхийг эрхэмлэдэг болжээ. Тэр хэрээр залуус чанартай боловсрол, сургалтын тав тухтай орчинг эрэлхийлж их, дээд сургуулиуд ч энэ тал дээр ихээхэн анхаарч байна. Манай улсад ч мөн ялгаа­гүй. Гэхдээ сүүлийн жилүү­дэд Ана­гаа­хын шинжлэх ухааны үн­дэс­ний их сургуулиар овоглосон бү­тээн байгуулалтын ажил олныг гайхш­руулах боллоо. Шинэ сургалтын байр, шинэ эмнэлэг, хичээлийн шинэ арга барил, шинэ сургалтын орчин гээд тус сургуульд оюутнаа дээдэлсэн их үйлс өрнөж буй нь нууц биш.
 
Оюутнаа дээдлэх нь арга ч үгүй биз. Учир нь эмч болох хүсэлтэй мянга мянган залуус тус сургуульд суралцахын төлөө жил бүр ЭЕШ-ын оноогоороо өрсөлдөж байгаа юм чинь чанартай боловсрол, ая тухтай суралцах орчинг бүрдүүлэх нь зүйн хэрэг.  Тиймээс “Монголын мэдээ” сонин 74 жилийн түүхтэй Анагаах ухааны үндэсний их сургуулиас энэ удаагийн дугаарын сурвалжлагаа бэлтгэлээ.
 
74 жилийн түүхийн хуудсыг эргүүлэв
 
Манай сурвалжлах хэсгийг тус сургуулийн хаалгаар ормогц л эмнэлгийн цагаан халаадтай оюутан залуус бужигнаж байлаа. Сурах чин хүсэл эрмэлзлээр жигүүрлэгдсэн оюутны өргөөнд орж ирсэн нь үүднээсээ эхлээд л мэдрэгдэж байв. Бид юун түрүүнд тус сургуулийн Боловсролын асуудал эрхэлсэн тэргүүн дэд захирал Н.Сүмбэрзултай уулзаж, сурвалжлага хийх тухайгаа тайлбарласан юм. Тэрбээр бидэнд сургуулийнхаа түүхээс эхлээд одоо хийж хэрэгжүүлж буй ажил болон сургуулиа танилцуулсан юм. 2024 онд Ази, номхон далайн шилдэг 100 сургуулийн нэг болох зорилготой Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн туурь тэртээ 74 жилийн өмнө тавигджээ.
1942 онд Монгол Улсын их сургуулийн дэргэд Хүн эмнэлгийн факультет нэртэйгээр байгуулагдаж, 1947 онд анхны төгсөлтөөрөө 14 их эмчийг бэлтгэн гаргасан байна. МУИС-ийн Хүн эмнэлгийн факультетийн суурин дээр үндэслэн 20 гаруй тэнхим, 65 багш, 800 гаруй оюутантайгаар Улсын их сургуулиас туурга тусгаарлан, 1961 онд бие даасан Анагаах ухааны дээд сургууль болжээ.
...“Миний мэргэжлээ сонгосон түүх хүн бүрийнх шиг сайхан биш. Ихэнх хүүхдүүд өөрийнхөө сонгосон мэргэжлээр суралцдаг. Харин би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмчийн мэргэжил эзэмшиж байна. Гэхдээ одоо өөрийнхөө хүссэнээр суралцаж байна гэж хэлж болно. Учир нь манай сургуулийн орчин, багш нарын маань заах арга барил мэргэжлиийн минь үнэ цэнийг надад ойлгуулсан. Тиймээс би мэргэжилдээ их хайртай болсон” гэв...
Эмнэлгийн дээд мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх тухайн цаг үеийн бодлогоор шинээр элсэгчдийг клиникийн эмнэлэгт асрагчаар, тус сургууль төгсөгчдийг туслах эмчээр буюу субординатораар нэг жил ажиллуулж, эмнэлгийн практик үйл ажиллагааны анхны мэдэгдэхүүнийг эзэмшүүлж байсан байна. Үүний дара БНМАУ-ын Засгийн газраас тогтоосны дагуу өндөр мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх, үндэсний шинжлэх ухааны чадавхийг дээшлүүлэн, улс орны ирээдүйн хөгжилд дээд сургуулиудын оролцоог нэмэгдүүлэх явдал нэн чухал болж байгааг харгалзан их, дээд сургуулиудыг цаашид сургалт, эрдэм шинжилгээний байгууллага болгох зорилгоор Анагаах ухааны дээд сургуулийг 1991 онд их сургууль, 2003 онд Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны их сургууль болгон өргөжүүлсэн аж.
 
Харин 2014 онд ЭМШУИС-ийн Удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлсний үндсэн дээр Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургууль болж, олон улсын болон үндэсний эрэлт хэрэгцээнд нийцсэн эрдэм шинжилгээ, боловсрол,  эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлдэг, үндэсний тэргүүлэх, Номхон далайн баруун эргийн бүсийн анагаах ухааны шилдэг 100 их сургуулийн, нэг болох зорилго тавин ажиллаж байгаа ажээ. Тус сургуульд одоогийн байдлаар 21 мэргэжлээр 12000 оюутан, 713 резидент эмч, төрөлжсөн нарийн мэргэжлээр 110, сувилахуйн чиглэлээр 11,  магистрант 694, докторант 161 суралцаж байна.
Мөн жилдээ төрөлжсөн нарийн мэргэжил болон мэргэжил дээшлүүлэх кредит сургалтад нийт 834 эмч хамрагдан мэргэжил мэдлэгээ дээшлүүлж, байгуулагдсан цагаасаа хойш нийт 16771 хүний их эмчийг бэлтгэн гаргажээ. Ийнхүү Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургууль гэх том айлын түүхтэй танилцсаны дараа Н.Сүмбэрзул тэргүүн дэд захирал сургуулийнхаа орчинг бидэнд танилцуулсан.
 
Сургалтын орчин мэргэжилдээ дуртай болоход нөлөөлсөн гэв
 
Бидний очсон эхний газар бол тус сургуулийн брэнд болсон оюутны эко цогцолбор. Хуучин машины гарааш байсан хэсэгхэн газрыг ашиглан оюутан чөлөөт цагаа өнгөрүүлэхэд тохиромжтой эко цогцолбор болгон засварласан нь энэ аж. “Би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмч болсон” хэмээн ярих хүүг Х.Мөнх-Эрдэнэ гэдэг бөгөөд тус сургуулийн Хүний их эмчийн IV дүгээр курсийн оюутан. Хэн нэгний хүсэлтээр өөрийн ирээдүйн мэргэжлээ сонгосон ч одоо эзэмшиж буй мэргэжилдээ дуртай болсон гэнэ. Харин түүний санаа ийнхүү өөрчлөгдөхөд сургуулийнх нь багш нарын заах арга барил, сургалтын орчин маш их нөлөөлсөн аж.
 
Тэрбээр “Миний мэргэжлээ сонгосон түүх хүн бүрийнх шиг сайхан биш. Ихэнх хүүхдүүд өөрийнхөө сонгосон мэргэжлээр суралцдаг. Харин би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмчийн мэргэжил эзэмшиж байна. Гэхдээ одоо өөрийнхөө хүссэнээр суралцаж байна гэж хэлж болно. Учир нь манай сургуулийн орчин, багш нарын маань заах арга барил мэргэжлиийн минь үнэ цэнийг надад ойлгуулсан. Тиймээс би мэргэжилдээ их хайртай болсон” гэв. Х.Мөнх-Эрдэнэ бол миний уулзсан анхны оюутан. Түүнийг оюутны эко цогцолбортоо байх үед нь ярилцсан минь энэ. Тэрбээр өглөөний 7:40 цагаас оройн 17:00 цаг хүртэл сургууль дээрээ өнждөг бөгөөд ихэнх цагаа сургуулийнхаа номын санд өнгөрүүлэх дуртай хэмээн ярив.
 
Анх 2015 оны есдүгээр сарын 25-нд оюутан залуучуудын чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлэх, хичээл номоо давтах, амрах ая тухтай орчинг бүрдүүлэх зорилготойгоор нээгдэж байсан цогцолбор аль хэдийнэ зорилгодоо хүрчээ. Эко цогцолборын дээврийг шилээр хийсэн нь нарны гэрэл шууд тусах нөхцөлийг бүрдүүлсэн аж. Харин цогцолборын голд усан оргилуур, хананы хоёр талаар кофе шоп, номын дэлгүүр гэх мэтчилэн оюутны амралт чөлөөт цагаа өнгөрүүлэхэд зориулсан олон зүйлийг байгуулжээ. Нийт  1350 ам.метр талбай бүхий эко цогцолборт оюутны амьдрал буцалдаг гэхэд болно.
 
 
 
 
 
Энд оюутан бүр хичээлийнхээ чөлөөт цагаар ирж, халуун кофе, цай, хөнгөн зууш идэнгээ найзуудтайгаа уулзаж хичээлийнхээ талаархи сонирхолтой яриаг өрнүүлдэг. Тэр бүү хэл өөрсдийн хүсэл сонирхлоор нэгдсэн клубын залуус ч энд уулздаг байна. Тус сургуульд нийт 60 клуб байдгаас 40 гаруй нь байнгын идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулдаг аж. Мөн эко цогцолборын хоёр давхрын зүүн хэсэгт сургуулийнхаа музейг байгуулжээ. Музейд Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн түүхийн дурсгалт зүйлс, үе үеийн төгсөгчид, эрдэмтэн, багш нар, баярын бичиг, диплом, бичгийн машин болон одоогоос 20-50 жилийн өмнө сургалтад ашиглаж байсан эмнэлгийн тоног төхөөрөмжүүдийг байрлуулжээ. Харин музейн эсрэг талын хэсэгт оюутнууд хичээлээ хийх аж. Энэ хэсэгт оюутнууд даалгавраа хийхээс гадна бие даан нэмэлт зүйлсийг судлах боломжтой гэнэ.
 
Эко цогцолборын хоёрдугаар давхар чимээ багатай учраас хичээлээ хийхэд илүү тохиромжтой гэдгийг ч оюутнууд онцолж байлаа. Энд бид Б.Сэлэнгэтэй хэсэг ярилцсан. Тэрбээр “Би сургуулиараа их бахархдаг. Бидний сурах орчинг маш сайхан бүрдүүлсэн. Ялангуяа Г.Батбаатар захирлын үеэс сургуульд маш их бүтээн байгуулалтын ажил явагдсан. Эко цогцолбор, номын сан гээд дурдах зүйл олон бий. Би эко цогцолборын хоёрдугаар давхарт хичээлээ хийх их дуртай. Энд чимээ багатай байдаг. Ер нь хичээлээ хийе гэвэл хоёрдугаар давхарт, амаръя гэвэл нэгдүгээр давхарт очдог” гэв. Тус сургуулийн эко цогцолбороор ороход гадаадын их, дээд сургуульд очсон юм шиг л сэтгэгдэл төрж байлаа. Оюутнууд нь нөүтбүүк, ном дэвтэрээ дэлгээд хүссэн газраа чөлөөтэй суугаад бие даан хичээлээ давтаж буй дүр төрх гадаадын олон кинон дээр гардаг.
 
Яг л тийм орчинд Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн оюутнууд суралцах аж. Ийм орчинд суралцаж байгаа оюутнууд сургуульдаа хайртай, дуртай байхгүй гээд ч яах юм билээ. Хичээллэх танхим, чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх газар гээд бүх л зүйлийг сургууль дотроо бүрдүүлж чадсан оюутнуудын талархлыг ихэд хүлээжээ. Энэхүү цогцолбор байгуулагдсанаар оюутнуудын бие даан хичээллэх чадвар 70 хувиар нэмэгдсэн байна. 
 
Олон улсын стандартад нийцсэн номын санг байгуулжээ 
 
Бидний сонирхсон дараагийн газар бол тус сургуулийн номын сан. Орчин үеийн жишигт нийцэхүйц долоон давхар номын санг мөн л суралцагчиддаа зориулан байгуулжээ. Тус номын сангийн нэгдүгээр давхарт ховор номын танхим, хоёрдугаар давхарт уншлагын танхим, гуравдугаар давхарт төгсөгчдийн десертаци, судалгааны бүтээлийн танхим байрладаг. Тодруулбал, танхим бүрийг чөлөөт уншлага, тогтмол хэвлэл, интернэт номын сан, гадаад уншлага, эрдэм шинжилгээний номын хэмээн ангилжээ. Номын сангийн орчин маш цэвэрхэн байх бөгөөд гадуур хувцастайгаа орж болохгүй гэх дүрэм үйлчилнэ.
 
Тиймээс оюутнууд номын сангийн гадна талд байрлах хувцасны шүүгээнд хувцсаа хийж ордог байна. Оюутны хувцсаа хийх хэсэг давхар бүрт байгаа гэдгийг Н.Сүмбэрзул дэд захирал онцолсон. Тус номын сан нь 120 мянга орчим ном, 850 гаруй суудал бүхий зургаан уншлагийн танхимтай. Мөн эрдэм шинжилгээний танхимыг  анагаахын чиглэлээр судалгаа хийдэг эрдэмтэд болон мастер, доктороор суралцагчдад зориулсан байна.
 
Харин 4-7 дугаар давхарт оюутнуудад зориулсан ур чадварын өрөөнүүд байрлана. Тухайлбал, уламжлалт анагаах ухаан, эх барих, чих хамар хоолойн гэх мэтчилэн мэргэшсэн кабинетэд оюутнууд дадлагаждаг байна. Тус өрөөнүүдийг тухайн мэргэжилд холбогдолтой зориулалтын багаж хэрэгслээр бүрэн хангасан гэнэ. Чих хамар хоолойн ур чадварын өрөөнд гэхэд чихний бүтцийг нарийн харуулсан үзүүлэн, дуран, гэх мэтчилэн хичээлд ашиглахад зориулсан багаж, төхөөрөмжийг байрлуулжээ. Мөн түргэн тусламжийн ур чадварын өрөөнд манекэн байх бөгөөд багш хичээл орохдоо компьютерийн тусламжтайгаар өвчтний түүхийг өгдөг гэнэ.
...Өнгөрсөн жил багш нарын судалгаа, шинжилгээний ажилд 500 сая төгрөг төлөвлөсөн бол энэ хичээлийн жилд тэрбум төгрөгийн үнэлэмжтэй  грандыг зарлажээ. Тус сургуулийн гарааны компаниудаас хамгийн амжилттай яваа нь “Өөжин мед” үр шилжүүлэн суулгах төв, хелико бактерийн оношлуур үйлдвэрлэдэг компаниуд гэнэ...
Жишээлбэл, тухайн өвчтний даралт, цус алдалт, биеийн байдал гэх мэтчилэн өвтний түүхийг зохионо. Харин суралцагч өвчтөнд шаардлагатай арга хэмжээг авдаг аж. Хэрэв зөв арга хэмжээ авсан бол өвчтөн зүгээр болж буй мэдээлэл компьютерийн дэлгэц дээр гарч ирдэг гэнэ. Энэ мэтчилэн сургалтын амьд орчинг бүрдүүлж, хичээлийг сонирхолтой явуулах бүрэн боломжийг тус сургуулийн захиргаанаас хангаж чаджээ. 
 
Багш нараа дэмжиж, гарааны компани байгуулав
 
Хий хоосон том зүйлийг ярих хүн өнөө үед олширсон. Тэгвэл Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн хамт олон тавьсан зорилгодоо хэрхэн хүрдгийг яруу тодоор харуулж байна гэхэд хилсдэхгүй биз. Үнэхээр хийж бүтээсэн ажил нь бидний нүдэн дээр ил байв. Тус сургуулиар зочилсон хэн бүхэн суралцах орчинг өөрчилж болдог юм байна гэсэн санаашралтай басхүү уулга алдахгүйгээр гарахгүй болжээ. Монгол Улсын хэмжээнд ажиллаж буй эмч, сувилагч нарын 90 гаруй хувийг бэлтгэдэг уг сургууль сурах орчноо сайжруулах, сургалтын  хөтөлбөрөө шинэчлэх, багш нараа хөгжүүлэх гэсэн гурван  зүйлд анхаарал хандуулан ажилладаг байна.
 
Мөн дэлхийн топ 500 их сургуульд докторын зэрэг хамгаалсан 70 багш ажилладаг бөгөөд нийт 1000 гаруй ажиллагсадтай өнөр өтгөн айл аж. Түүнчлэн багш нараа хөгжүүлэхийн тулд судалгаа, шинжилгээний ажлыг нь дэмжин 2015 оноос эхлэн гранд зарлажээ. Ингэснээр тус сургуулийн багш нар гарааны компани байгуулж, олон төрлийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргаж эхэлсэн байна.
 
Өнгөрсөн жил багш нарын судалгаа, шинжилгээний ажилд 500 сая төгрөг төлөвлөсөн бол энэ хичээлийн жилд тэрбум төгрөгийн үнэлэмжтэй  грандыг зарлажээ. Тус сургуулийн гарааны компаниудаас хамгийн амжилттай яваа нь “Өөжин мед” үр шилжүүлэн суулгах төв, хелико бактерийн оношлуур үйлдвэрлэдэг компани гэнэ. Энэ мэтчилэн багш нараа хөгжүүлсэн олон ажлыг хийж хэрэгжүүлжээ.
 
Анагаахын шинжлэх ухааны сургуулийн хэрэгжүүлсэн, бүтээн байгуулсан ажлын нэгээхэн хэсэгтэй танилцахад ийм байна. Үүнээс гадна тус сургуулийн нэрээр овоглосон ажлууд олон. Тухайлбал, “Эрхэс” эмнэлэг, олон улсын Сайбер их сургууль, оюутанд зориулсан тэтгэлэг гээд дурдаад байвал олон зүйл бий. Сургалтын тав тухтай орчин, чанартай боловсрол, багш, сурагчдын нийгмийн асуудлыг тэргүүнд тавин ажиллаж буй тус сургуулийн хийж хэрэгжүүлж буй ажлаас бусад сургууиуд ч үлгэр жишээ авахаар зүйл олон аж. Ямартай ч тус сургуулийн үйл ажиллагаатай танилцаж байхад гадаадын их, дээд сургуулиудтай өрсөлдөхүйц хэмжээний сургууль манай улсад бий болж байгаа нь мэдрэгдэж байлаа.
 
Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийг Монголын Харворд гээд хэлчихэд үнэнээс хол зөрөхгүй биз. Манай улсад энэ хэмжээний сургалттай, оюутан сурагчдынхаа нийгмийн асуудалд анхаарал хандуулж, сурах орчинг нь сайжруулах гэж хичээдэг сургууль ховор. Ялангуяа улсын сургуулиудын дунд.
 
Өөрсдийн нөөц боломжоор санхүүжилт бий болгохын оронд улсаас жил бүр олгодог төсвөөр ойр зуурхан засвар хийгээд хичээлийн шинэ жилтэй золгодог нь хэн бүхний нүдэнд илхэн. Гарааны компани байгуулж, түүнийхээ орлогоос тодорхой хувийг сургуульдаа зарцуулдаг тус сургуулийн хөгжл­ийн бодлогоос суралцах зүйл их аж. Тиймээс ч Монголын Харвард­ад суралцаж байгааоюутан залуус сурч боловсрох өрнүүн хүсэлд автахгүй байх ч арга үгүй биз.
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Чингис хаан ОУНБ руу нийтийн тээврийн хэрэгсэл 24 цагийн туршид үйлчилдэг болно
Гарсан зардлыг тухайн ТҮЦ эзэмшигч, зөвшөөрөл өгсөн албан тушаалтнаар төлүүлнэ
Б.Баярсайхан: Хоёр хими эмчилгээний дараа хавдрын үсэрхийллүүд эдгэрч, алга болсон
Суррон, мотоцикльтой насанд хүрээгүй жолооч нар авто зам дээр "Нисэж" байна



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Монголын “Харвард”-аас суралцах зүйлс олон байна

-Монголын нүүрийг дэлхийд тахлах сургууль АШУҮИС-
 
Дэлхий ертөнц хөгжих тусам хүн төрөлхтөн эрх мэдэл, эд баялагаас илүү эрдэм мэдлэг, оюун ухаанаа хөгжүүлэхийг эрхэмлэдэг болжээ. Тэр хэрээр залуус чанартай боловсрол, сургалтын тав тухтай орчинг эрэлхийлж их, дээд сургуулиуд ч энэ тал дээр ихээхэн анхаарч байна. Манай улсад ч мөн ялгаа­гүй. Гэхдээ сүүлийн жилүү­дэд Ана­гаа­хын шинжлэх ухааны үн­дэс­ний их сургуулиар овоглосон бү­тээн байгуулалтын ажил олныг гайхш­руулах боллоо. Шинэ сургалтын байр, шинэ эмнэлэг, хичээлийн шинэ арга барил, шинэ сургалтын орчин гээд тус сургуульд оюутнаа дээдэлсэн их үйлс өрнөж буй нь нууц биш.
 
Оюутнаа дээдлэх нь арга ч үгүй биз. Учир нь эмч болох хүсэлтэй мянга мянган залуус тус сургуульд суралцахын төлөө жил бүр ЭЕШ-ын оноогоороо өрсөлдөж байгаа юм чинь чанартай боловсрол, ая тухтай суралцах орчинг бүрдүүлэх нь зүйн хэрэг.  Тиймээс “Монголын мэдээ” сонин 74 жилийн түүхтэй Анагаах ухааны үндэсний их сургуулиас энэ удаагийн дугаарын сурвалжлагаа бэлтгэлээ.
 
74 жилийн түүхийн хуудсыг эргүүлэв
 
Манай сурвалжлах хэсгийг тус сургуулийн хаалгаар ормогц л эмнэлгийн цагаан халаадтай оюутан залуус бужигнаж байлаа. Сурах чин хүсэл эрмэлзлээр жигүүрлэгдсэн оюутны өргөөнд орж ирсэн нь үүднээсээ эхлээд л мэдрэгдэж байв. Бид юун түрүүнд тус сургуулийн Боловсролын асуудал эрхэлсэн тэргүүн дэд захирал Н.Сүмбэрзултай уулзаж, сурвалжлага хийх тухайгаа тайлбарласан юм. Тэрбээр бидэнд сургуулийнхаа түүхээс эхлээд одоо хийж хэрэгжүүлж буй ажил болон сургуулиа танилцуулсан юм. 2024 онд Ази, номхон далайн шилдэг 100 сургуулийн нэг болох зорилготой Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн туурь тэртээ 74 жилийн өмнө тавигджээ.
1942 онд Монгол Улсын их сургуулийн дэргэд Хүн эмнэлгийн факультет нэртэйгээр байгуулагдаж, 1947 онд анхны төгсөлтөөрөө 14 их эмчийг бэлтгэн гаргасан байна. МУИС-ийн Хүн эмнэлгийн факультетийн суурин дээр үндэслэн 20 гаруй тэнхим, 65 багш, 800 гаруй оюутантайгаар Улсын их сургуулиас туурга тусгаарлан, 1961 онд бие даасан Анагаах ухааны дээд сургууль болжээ.
...“Миний мэргэжлээ сонгосон түүх хүн бүрийнх шиг сайхан биш. Ихэнх хүүхдүүд өөрийнхөө сонгосон мэргэжлээр суралцдаг. Харин би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмчийн мэргэжил эзэмшиж байна. Гэхдээ одоо өөрийнхөө хүссэнээр суралцаж байна гэж хэлж болно. Учир нь манай сургуулийн орчин, багш нарын маань заах арга барил мэргэжлиийн минь үнэ цэнийг надад ойлгуулсан. Тиймээс би мэргэжилдээ их хайртай болсон” гэв...
Эмнэлгийн дээд мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх тухайн цаг үеийн бодлогоор шинээр элсэгчдийг клиникийн эмнэлэгт асрагчаар, тус сургууль төгсөгчдийг туслах эмчээр буюу субординатораар нэг жил ажиллуулж, эмнэлгийн практик үйл ажиллагааны анхны мэдэгдэхүүнийг эзэмшүүлж байсан байна. Үүний дара БНМАУ-ын Засгийн газраас тогтоосны дагуу өндөр мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх, үндэсний шинжлэх ухааны чадавхийг дээшлүүлэн, улс орны ирээдүйн хөгжилд дээд сургуулиудын оролцоог нэмэгдүүлэх явдал нэн чухал болж байгааг харгалзан их, дээд сургуулиудыг цаашид сургалт, эрдэм шинжилгээний байгууллага болгох зорилгоор Анагаах ухааны дээд сургуулийг 1991 онд их сургууль, 2003 онд Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны их сургууль болгон өргөжүүлсэн аж.
 
Харин 2014 онд ЭМШУИС-ийн Удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлсний үндсэн дээр Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургууль болж, олон улсын болон үндэсний эрэлт хэрэгцээнд нийцсэн эрдэм шинжилгээ, боловсрол,  эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлдэг, үндэсний тэргүүлэх, Номхон далайн баруун эргийн бүсийн анагаах ухааны шилдэг 100 их сургуулийн, нэг болох зорилго тавин ажиллаж байгаа ажээ. Тус сургуульд одоогийн байдлаар 21 мэргэжлээр 12000 оюутан, 713 резидент эмч, төрөлжсөн нарийн мэргэжлээр 110, сувилахуйн чиглэлээр 11,  магистрант 694, докторант 161 суралцаж байна.
Мөн жилдээ төрөлжсөн нарийн мэргэжил болон мэргэжил дээшлүүлэх кредит сургалтад нийт 834 эмч хамрагдан мэргэжил мэдлэгээ дээшлүүлж, байгуулагдсан цагаасаа хойш нийт 16771 хүний их эмчийг бэлтгэн гаргажээ. Ийнхүү Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургууль гэх том айлын түүхтэй танилцсаны дараа Н.Сүмбэрзул тэргүүн дэд захирал сургуулийнхаа орчинг бидэнд танилцуулсан.
 
Сургалтын орчин мэргэжилдээ дуртай болоход нөлөөлсөн гэв
 
Бидний очсон эхний газар бол тус сургуулийн брэнд болсон оюутны эко цогцолбор. Хуучин машины гарааш байсан хэсэгхэн газрыг ашиглан оюутан чөлөөт цагаа өнгөрүүлэхэд тохиромжтой эко цогцолбор болгон засварласан нь энэ аж. “Би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмч болсон” хэмээн ярих хүүг Х.Мөнх-Эрдэнэ гэдэг бөгөөд тус сургуулийн Хүний их эмчийн IV дүгээр курсийн оюутан. Хэн нэгний хүсэлтээр өөрийн ирээдүйн мэргэжлээ сонгосон ч одоо эзэмшиж буй мэргэжилдээ дуртай болсон гэнэ. Харин түүний санаа ийнхүү өөрчлөгдөхөд сургуулийнх нь багш нарын заах арга барил, сургалтын орчин маш их нөлөөлсөн аж.
 
Тэрбээр “Миний мэргэжлээ сонгосон түүх хүн бүрийнх шиг сайхан биш. Ихэнх хүүхдүүд өөрийнхөө сонгосон мэргэжлээр суралцдаг. Харин би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмчийн мэргэжил эзэмшиж байна. Гэхдээ одоо өөрийнхөө хүссэнээр суралцаж байна гэж хэлж болно. Учир нь манай сургуулийн орчин, багш нарын маань заах арга барил мэргэжлиийн минь үнэ цэнийг надад ойлгуулсан. Тиймээс би мэргэжилдээ их хайртай болсон” гэв. Х.Мөнх-Эрдэнэ бол миний уулзсан анхны оюутан. Түүнийг оюутны эко цогцолбортоо байх үед нь ярилцсан минь энэ. Тэрбээр өглөөний 7:40 цагаас оройн 17:00 цаг хүртэл сургууль дээрээ өнждөг бөгөөд ихэнх цагаа сургуулийнхаа номын санд өнгөрүүлэх дуртай хэмээн ярив.
 
Анх 2015 оны есдүгээр сарын 25-нд оюутан залуучуудын чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлэх, хичээл номоо давтах, амрах ая тухтай орчинг бүрдүүлэх зорилготойгоор нээгдэж байсан цогцолбор аль хэдийнэ зорилгодоо хүрчээ. Эко цогцолборын дээврийг шилээр хийсэн нь нарны гэрэл шууд тусах нөхцөлийг бүрдүүлсэн аж. Харин цогцолборын голд усан оргилуур, хананы хоёр талаар кофе шоп, номын дэлгүүр гэх мэтчилэн оюутны амралт чөлөөт цагаа өнгөрүүлэхэд зориулсан олон зүйлийг байгуулжээ. Нийт  1350 ам.метр талбай бүхий эко цогцолборт оюутны амьдрал буцалдаг гэхэд болно.
 
 
 
 
 
Энд оюутан бүр хичээлийнхээ чөлөөт цагаар ирж, халуун кофе, цай, хөнгөн зууш идэнгээ найзуудтайгаа уулзаж хичээлийнхээ талаархи сонирхолтой яриаг өрнүүлдэг. Тэр бүү хэл өөрсдийн хүсэл сонирхлоор нэгдсэн клубын залуус ч энд уулздаг байна. Тус сургуульд нийт 60 клуб байдгаас 40 гаруй нь байнгын идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулдаг аж. Мөн эко цогцолборын хоёр давхрын зүүн хэсэгт сургуулийнхаа музейг байгуулжээ. Музейд Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн түүхийн дурсгалт зүйлс, үе үеийн төгсөгчид, эрдэмтэн, багш нар, баярын бичиг, диплом, бичгийн машин болон одоогоос 20-50 жилийн өмнө сургалтад ашиглаж байсан эмнэлгийн тоног төхөөрөмжүүдийг байрлуулжээ. Харин музейн эсрэг талын хэсэгт оюутнууд хичээлээ хийх аж. Энэ хэсэгт оюутнууд даалгавраа хийхээс гадна бие даан нэмэлт зүйлсийг судлах боломжтой гэнэ.
 
Эко цогцолборын хоёрдугаар давхар чимээ багатай учраас хичээлээ хийхэд илүү тохиромжтой гэдгийг ч оюутнууд онцолж байлаа. Энд бид Б.Сэлэнгэтэй хэсэг ярилцсан. Тэрбээр “Би сургуулиараа их бахархдаг. Бидний сурах орчинг маш сайхан бүрдүүлсэн. Ялангуяа Г.Батбаатар захирлын үеэс сургуульд маш их бүтээн байгуулалтын ажил явагдсан. Эко цогцолбор, номын сан гээд дурдах зүйл олон бий. Би эко цогцолборын хоёрдугаар давхарт хичээлээ хийх их дуртай. Энд чимээ багатай байдаг. Ер нь хичээлээ хийе гэвэл хоёрдугаар давхарт, амаръя гэвэл нэгдүгээр давхарт очдог” гэв. Тус сургуулийн эко цогцолбороор ороход гадаадын их, дээд сургуульд очсон юм шиг л сэтгэгдэл төрж байлаа. Оюутнууд нь нөүтбүүк, ном дэвтэрээ дэлгээд хүссэн газраа чөлөөтэй суугаад бие даан хичээлээ давтаж буй дүр төрх гадаадын олон кинон дээр гардаг.
 
Яг л тийм орчинд Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн оюутнууд суралцах аж. Ийм орчинд суралцаж байгаа оюутнууд сургуульдаа хайртай, дуртай байхгүй гээд ч яах юм билээ. Хичээллэх танхим, чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх газар гээд бүх л зүйлийг сургууль дотроо бүрдүүлж чадсан оюутнуудын талархлыг ихэд хүлээжээ. Энэхүү цогцолбор байгуулагдсанаар оюутнуудын бие даан хичээллэх чадвар 70 хувиар нэмэгдсэн байна. 
 
Олон улсын стандартад нийцсэн номын санг байгуулжээ 
 
Бидний сонирхсон дараагийн газар бол тус сургуулийн номын сан. Орчин үеийн жишигт нийцэхүйц долоон давхар номын санг мөн л суралцагчиддаа зориулан байгуулжээ. Тус номын сангийн нэгдүгээр давхарт ховор номын танхим, хоёрдугаар давхарт уншлагын танхим, гуравдугаар давхарт төгсөгчдийн десертаци, судалгааны бүтээлийн танхим байрладаг. Тодруулбал, танхим бүрийг чөлөөт уншлага, тогтмол хэвлэл, интернэт номын сан, гадаад уншлага, эрдэм шинжилгээний номын хэмээн ангилжээ. Номын сангийн орчин маш цэвэрхэн байх бөгөөд гадуур хувцастайгаа орж болохгүй гэх дүрэм үйлчилнэ.
 
Тиймээс оюутнууд номын сангийн гадна талд байрлах хувцасны шүүгээнд хувцсаа хийж ордог байна. Оюутны хувцсаа хийх хэсэг давхар бүрт байгаа гэдгийг Н.Сүмбэрзул дэд захирал онцолсон. Тус номын сан нь 120 мянга орчим ном, 850 гаруй суудал бүхий зургаан уншлагийн танхимтай. Мөн эрдэм шинжилгээний танхимыг  анагаахын чиглэлээр судалгаа хийдэг эрдэмтэд болон мастер, доктороор суралцагчдад зориулсан байна.
 
Харин 4-7 дугаар давхарт оюутнуудад зориулсан ур чадварын өрөөнүүд байрлана. Тухайлбал, уламжлалт анагаах ухаан, эх барих, чих хамар хоолойн гэх мэтчилэн мэргэшсэн кабинетэд оюутнууд дадлагаждаг байна. Тус өрөөнүүдийг тухайн мэргэжилд холбогдолтой зориулалтын багаж хэрэгслээр бүрэн хангасан гэнэ. Чих хамар хоолойн ур чадварын өрөөнд гэхэд чихний бүтцийг нарийн харуулсан үзүүлэн, дуран, гэх мэтчилэн хичээлд ашиглахад зориулсан багаж, төхөөрөмжийг байрлуулжээ. Мөн түргэн тусламжийн ур чадварын өрөөнд манекэн байх бөгөөд багш хичээл орохдоо компьютерийн тусламжтайгаар өвчтний түүхийг өгдөг гэнэ.
...Өнгөрсөн жил багш нарын судалгаа, шинжилгээний ажилд 500 сая төгрөг төлөвлөсөн бол энэ хичээлийн жилд тэрбум төгрөгийн үнэлэмжтэй  грандыг зарлажээ. Тус сургуулийн гарааны компаниудаас хамгийн амжилттай яваа нь “Өөжин мед” үр шилжүүлэн суулгах төв, хелико бактерийн оношлуур үйлдвэрлэдэг компаниуд гэнэ...
Жишээлбэл, тухайн өвчтний даралт, цус алдалт, биеийн байдал гэх мэтчилэн өвтний түүхийг зохионо. Харин суралцагч өвчтөнд шаардлагатай арга хэмжээг авдаг аж. Хэрэв зөв арга хэмжээ авсан бол өвчтөн зүгээр болж буй мэдээлэл компьютерийн дэлгэц дээр гарч ирдэг гэнэ. Энэ мэтчилэн сургалтын амьд орчинг бүрдүүлж, хичээлийг сонирхолтой явуулах бүрэн боломжийг тус сургуулийн захиргаанаас хангаж чаджээ. 
 
Багш нараа дэмжиж, гарааны компани байгуулав
 
Хий хоосон том зүйлийг ярих хүн өнөө үед олширсон. Тэгвэл Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн хамт олон тавьсан зорилгодоо хэрхэн хүрдгийг яруу тодоор харуулж байна гэхэд хилсдэхгүй биз. Үнэхээр хийж бүтээсэн ажил нь бидний нүдэн дээр ил байв. Тус сургуулиар зочилсон хэн бүхэн суралцах орчинг өөрчилж болдог юм байна гэсэн санаашралтай басхүү уулга алдахгүйгээр гарахгүй болжээ. Монгол Улсын хэмжээнд ажиллаж буй эмч, сувилагч нарын 90 гаруй хувийг бэлтгэдэг уг сургууль сурах орчноо сайжруулах, сургалтын  хөтөлбөрөө шинэчлэх, багш нараа хөгжүүлэх гэсэн гурван  зүйлд анхаарал хандуулан ажилладаг байна.
 
Мөн дэлхийн топ 500 их сургуульд докторын зэрэг хамгаалсан 70 багш ажилладаг бөгөөд нийт 1000 гаруй ажиллагсадтай өнөр өтгөн айл аж. Түүнчлэн багш нараа хөгжүүлэхийн тулд судалгаа, шинжилгээний ажлыг нь дэмжин 2015 оноос эхлэн гранд зарлажээ. Ингэснээр тус сургуулийн багш нар гарааны компани байгуулж, олон төрлийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргаж эхэлсэн байна.
 
Өнгөрсөн жил багш нарын судалгаа, шинжилгээний ажилд 500 сая төгрөг төлөвлөсөн бол энэ хичээлийн жилд тэрбум төгрөгийн үнэлэмжтэй  грандыг зарлажээ. Тус сургуулийн гарааны компаниудаас хамгийн амжилттай яваа нь “Өөжин мед” үр шилжүүлэн суулгах төв, хелико бактерийн оношлуур үйлдвэрлэдэг компани гэнэ. Энэ мэтчилэн багш нараа хөгжүүлсэн олон ажлыг хийж хэрэгжүүлжээ.
 
Анагаахын шинжлэх ухааны сургуулийн хэрэгжүүлсэн, бүтээн байгуулсан ажлын нэгээхэн хэсэгтэй танилцахад ийм байна. Үүнээс гадна тус сургуулийн нэрээр овоглосон ажлууд олон. Тухайлбал, “Эрхэс” эмнэлэг, олон улсын Сайбер их сургууль, оюутанд зориулсан тэтгэлэг гээд дурдаад байвал олон зүйл бий. Сургалтын тав тухтай орчин, чанартай боловсрол, багш, сурагчдын нийгмийн асуудлыг тэргүүнд тавин ажиллаж буй тус сургуулийн хийж хэрэгжүүлж буй ажлаас бусад сургууиуд ч үлгэр жишээ авахаар зүйл олон аж. Ямартай ч тус сургуулийн үйл ажиллагаатай танилцаж байхад гадаадын их, дээд сургуулиудтай өрсөлдөхүйц хэмжээний сургууль манай улсад бий болж байгаа нь мэдрэгдэж байлаа.
 
Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийг Монголын Харворд гээд хэлчихэд үнэнээс хол зөрөхгүй биз. Манай улсад энэ хэмжээний сургалттай, оюутан сурагчдынхаа нийгмийн асуудалд анхаарал хандуулж, сурах орчинг нь сайжруулах гэж хичээдэг сургууль ховор. Ялангуяа улсын сургуулиудын дунд.
 
Өөрсдийн нөөц боломжоор санхүүжилт бий болгохын оронд улсаас жил бүр олгодог төсвөөр ойр зуурхан засвар хийгээд хичээлийн шинэ жилтэй золгодог нь хэн бүхний нүдэнд илхэн. Гарааны компани байгуулж, түүнийхээ орлогоос тодорхой хувийг сургуульдаа зарцуулдаг тус сургуулийн хөгжл­ийн бодлогоос суралцах зүйл их аж. Тиймээс ч Монголын Харвард­ад суралцаж байгааоюутан залуус сурч боловсрох өрнүүн хүсэлд автахгүй байх ч арга үгүй биз.


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Нийслэл
  • •Засгийн газар
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •Чуулган
  • •Гэмт хэрэг
  • •Эрүүл мэнд
  • •Ярилцлага
  • •E-Sport
  • •ММ-ын тодруулга
  • •Ипотекийн зээл
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Нийтлэл
  • •Боловсрол
  • •Яам, Агентлаг
  • •Сурвалжлага
ХУРААХ
Спортын алдартнууд сагсан...
Б.Сайтиевийн нэрэмжит тэмцээнд...

Монголын “Харвард”-аас суралцах зүйлс олон байна

Kuzmo 2016-10-26
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Монголын “Харвард”-аас суралцах зүйлс олон байна
-Монголын нүүрийг дэлхийд тахлах сургууль АШУҮИС-
 
Дэлхий ертөнц хөгжих тусам хүн төрөлхтөн эрх мэдэл, эд баялагаас илүү эрдэм мэдлэг, оюун ухаанаа хөгжүүлэхийг эрхэмлэдэг болжээ. Тэр хэрээр залуус чанартай боловсрол, сургалтын тав тухтай орчинг эрэлхийлж их, дээд сургуулиуд ч энэ тал дээр ихээхэн анхаарч байна. Манай улсад ч мөн ялгаа­гүй. Гэхдээ сүүлийн жилүү­дэд Ана­гаа­хын шинжлэх ухааны үн­дэс­ний их сургуулиар овоглосон бү­тээн байгуулалтын ажил олныг гайхш­руулах боллоо. Шинэ сургалтын байр, шинэ эмнэлэг, хичээлийн шинэ арга барил, шинэ сургалтын орчин гээд тус сургуульд оюутнаа дээдэлсэн их үйлс өрнөж буй нь нууц биш.
 
Оюутнаа дээдлэх нь арга ч үгүй биз. Учир нь эмч болох хүсэлтэй мянга мянган залуус тус сургуульд суралцахын төлөө жил бүр ЭЕШ-ын оноогоороо өрсөлдөж байгаа юм чинь чанартай боловсрол, ая тухтай суралцах орчинг бүрдүүлэх нь зүйн хэрэг.  Тиймээс “Монголын мэдээ” сонин 74 жилийн түүхтэй Анагаах ухааны үндэсний их сургуулиас энэ удаагийн дугаарын сурвалжлагаа бэлтгэлээ.
 
74 жилийн түүхийн хуудсыг эргүүлэв
 
Манай сурвалжлах хэсгийг тус сургуулийн хаалгаар ормогц л эмнэлгийн цагаан халаадтай оюутан залуус бужигнаж байлаа. Сурах чин хүсэл эрмэлзлээр жигүүрлэгдсэн оюутны өргөөнд орж ирсэн нь үүднээсээ эхлээд л мэдрэгдэж байв. Бид юун түрүүнд тус сургуулийн Боловсролын асуудал эрхэлсэн тэргүүн дэд захирал Н.Сүмбэрзултай уулзаж, сурвалжлага хийх тухайгаа тайлбарласан юм. Тэрбээр бидэнд сургуулийнхаа түүхээс эхлээд одоо хийж хэрэгжүүлж буй ажил болон сургуулиа танилцуулсан юм. 2024 онд Ази, номхон далайн шилдэг 100 сургуулийн нэг болох зорилготой Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн туурь тэртээ 74 жилийн өмнө тавигджээ.
1942 онд Монгол Улсын их сургуулийн дэргэд Хүн эмнэлгийн факультет нэртэйгээр байгуулагдаж, 1947 онд анхны төгсөлтөөрөө 14 их эмчийг бэлтгэн гаргасан байна. МУИС-ийн Хүн эмнэлгийн факультетийн суурин дээр үндэслэн 20 гаруй тэнхим, 65 багш, 800 гаруй оюутантайгаар Улсын их сургуулиас туурга тусгаарлан, 1961 онд бие даасан Анагаах ухааны дээд сургууль болжээ.
...“Миний мэргэжлээ сонгосон түүх хүн бүрийнх шиг сайхан биш. Ихэнх хүүхдүүд өөрийнхөө сонгосон мэргэжлээр суралцдаг. Харин би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмчийн мэргэжил эзэмшиж байна. Гэхдээ одоо өөрийнхөө хүссэнээр суралцаж байна гэж хэлж болно. Учир нь манай сургуулийн орчин, багш нарын маань заах арга барил мэргэжлиийн минь үнэ цэнийг надад ойлгуулсан. Тиймээс би мэргэжилдээ их хайртай болсон” гэв...
Эмнэлгийн дээд мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх тухайн цаг үеийн бодлогоор шинээр элсэгчдийг клиникийн эмнэлэгт асрагчаар, тус сургууль төгсөгчдийг туслах эмчээр буюу субординатораар нэг жил ажиллуулж, эмнэлгийн практик үйл ажиллагааны анхны мэдэгдэхүүнийг эзэмшүүлж байсан байна. Үүний дара БНМАУ-ын Засгийн газраас тогтоосны дагуу өндөр мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх, үндэсний шинжлэх ухааны чадавхийг дээшлүүлэн, улс орны ирээдүйн хөгжилд дээд сургуулиудын оролцоог нэмэгдүүлэх явдал нэн чухал болж байгааг харгалзан их, дээд сургуулиудыг цаашид сургалт, эрдэм шинжилгээний байгууллага болгох зорилгоор Анагаах ухааны дээд сургуулийг 1991 онд их сургууль, 2003 онд Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны их сургууль болгон өргөжүүлсэн аж.
 
Харин 2014 онд ЭМШУИС-ийн Удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлсний үндсэн дээр Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургууль болж, олон улсын болон үндэсний эрэлт хэрэгцээнд нийцсэн эрдэм шинжилгээ, боловсрол,  эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлдэг, үндэсний тэргүүлэх, Номхон далайн баруун эргийн бүсийн анагаах ухааны шилдэг 100 их сургуулийн, нэг болох зорилго тавин ажиллаж байгаа ажээ. Тус сургуульд одоогийн байдлаар 21 мэргэжлээр 12000 оюутан, 713 резидент эмч, төрөлжсөн нарийн мэргэжлээр 110, сувилахуйн чиглэлээр 11,  магистрант 694, докторант 161 суралцаж байна.
Мөн жилдээ төрөлжсөн нарийн мэргэжил болон мэргэжил дээшлүүлэх кредит сургалтад нийт 834 эмч хамрагдан мэргэжил мэдлэгээ дээшлүүлж, байгуулагдсан цагаасаа хойш нийт 16771 хүний их эмчийг бэлтгэн гаргажээ. Ийнхүү Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургууль гэх том айлын түүхтэй танилцсаны дараа Н.Сүмбэрзул тэргүүн дэд захирал сургуулийнхаа орчинг бидэнд танилцуулсан.
 
Сургалтын орчин мэргэжилдээ дуртай болоход нөлөөлсөн гэв
 
Бидний очсон эхний газар бол тус сургуулийн брэнд болсон оюутны эко цогцолбор. Хуучин машины гарааш байсан хэсэгхэн газрыг ашиглан оюутан чөлөөт цагаа өнгөрүүлэхэд тохиромжтой эко цогцолбор болгон засварласан нь энэ аж. “Би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмч болсон” хэмээн ярих хүүг Х.Мөнх-Эрдэнэ гэдэг бөгөөд тус сургуулийн Хүний их эмчийн IV дүгээр курсийн оюутан. Хэн нэгний хүсэлтээр өөрийн ирээдүйн мэргэжлээ сонгосон ч одоо эзэмшиж буй мэргэжилдээ дуртай болсон гэнэ. Харин түүний санаа ийнхүү өөрчлөгдөхөд сургуулийнх нь багш нарын заах арга барил, сургалтын орчин маш их нөлөөлсөн аж.
 
Тэрбээр “Миний мэргэжлээ сонгосон түүх хүн бүрийнх шиг сайхан биш. Ихэнх хүүхдүүд өөрийнхөө сонгосон мэргэжлээр суралцдаг. Харин би ээжийнхээ зөвлөснөөр эмчийн мэргэжил эзэмшиж байна. Гэхдээ одоо өөрийнхөө хүссэнээр суралцаж байна гэж хэлж болно. Учир нь манай сургуулийн орчин, багш нарын маань заах арга барил мэргэжлиийн минь үнэ цэнийг надад ойлгуулсан. Тиймээс би мэргэжилдээ их хайртай болсон” гэв. Х.Мөнх-Эрдэнэ бол миний уулзсан анхны оюутан. Түүнийг оюутны эко цогцолбортоо байх үед нь ярилцсан минь энэ. Тэрбээр өглөөний 7:40 цагаас оройн 17:00 цаг хүртэл сургууль дээрээ өнждөг бөгөөд ихэнх цагаа сургуулийнхаа номын санд өнгөрүүлэх дуртай хэмээн ярив.
 
Анх 2015 оны есдүгээр сарын 25-нд оюутан залуучуудын чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлэх, хичээл номоо давтах, амрах ая тухтай орчинг бүрдүүлэх зорилготойгоор нээгдэж байсан цогцолбор аль хэдийнэ зорилгодоо хүрчээ. Эко цогцолборын дээврийг шилээр хийсэн нь нарны гэрэл шууд тусах нөхцөлийг бүрдүүлсэн аж. Харин цогцолборын голд усан оргилуур, хананы хоёр талаар кофе шоп, номын дэлгүүр гэх мэтчилэн оюутны амралт чөлөөт цагаа өнгөрүүлэхэд зориулсан олон зүйлийг байгуулжээ. Нийт  1350 ам.метр талбай бүхий эко цогцолборт оюутны амьдрал буцалдаг гэхэд болно.
 
 
 
 
 
Энд оюутан бүр хичээлийнхээ чөлөөт цагаар ирж, халуун кофе, цай, хөнгөн зууш идэнгээ найзуудтайгаа уулзаж хичээлийнхээ талаархи сонирхолтой яриаг өрнүүлдэг. Тэр бүү хэл өөрсдийн хүсэл сонирхлоор нэгдсэн клубын залуус ч энд уулздаг байна. Тус сургуульд нийт 60 клуб байдгаас 40 гаруй нь байнгын идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулдаг аж. Мөн эко цогцолборын хоёр давхрын зүүн хэсэгт сургуулийнхаа музейг байгуулжээ. Музейд Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн түүхийн дурсгалт зүйлс, үе үеийн төгсөгчид, эрдэмтэн, багш нар, баярын бичиг, диплом, бичгийн машин болон одоогоос 20-50 жилийн өмнө сургалтад ашиглаж байсан эмнэлгийн тоног төхөөрөмжүүдийг байрлуулжээ. Харин музейн эсрэг талын хэсэгт оюутнууд хичээлээ хийх аж. Энэ хэсэгт оюутнууд даалгавраа хийхээс гадна бие даан нэмэлт зүйлсийг судлах боломжтой гэнэ.
 
Эко цогцолборын хоёрдугаар давхар чимээ багатай учраас хичээлээ хийхэд илүү тохиромжтой гэдгийг ч оюутнууд онцолж байлаа. Энд бид Б.Сэлэнгэтэй хэсэг ярилцсан. Тэрбээр “Би сургуулиараа их бахархдаг. Бидний сурах орчинг маш сайхан бүрдүүлсэн. Ялангуяа Г.Батбаатар захирлын үеэс сургуульд маш их бүтээн байгуулалтын ажил явагдсан. Эко цогцолбор, номын сан гээд дурдах зүйл олон бий. Би эко цогцолборын хоёрдугаар давхарт хичээлээ хийх их дуртай. Энд чимээ багатай байдаг. Ер нь хичээлээ хийе гэвэл хоёрдугаар давхарт, амаръя гэвэл нэгдүгээр давхарт очдог” гэв. Тус сургуулийн эко цогцолбороор ороход гадаадын их, дээд сургуульд очсон юм шиг л сэтгэгдэл төрж байлаа. Оюутнууд нь нөүтбүүк, ном дэвтэрээ дэлгээд хүссэн газраа чөлөөтэй суугаад бие даан хичээлээ давтаж буй дүр төрх гадаадын олон кинон дээр гардаг.
 
Яг л тийм орчинд Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн оюутнууд суралцах аж. Ийм орчинд суралцаж байгаа оюутнууд сургуульдаа хайртай, дуртай байхгүй гээд ч яах юм билээ. Хичээллэх танхим, чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх газар гээд бүх л зүйлийг сургууль дотроо бүрдүүлж чадсан оюутнуудын талархлыг ихэд хүлээжээ. Энэхүү цогцолбор байгуулагдсанаар оюутнуудын бие даан хичээллэх чадвар 70 хувиар нэмэгдсэн байна. 
 
Олон улсын стандартад нийцсэн номын санг байгуулжээ 
 
Бидний сонирхсон дараагийн газар бол тус сургуулийн номын сан. Орчин үеийн жишигт нийцэхүйц долоон давхар номын санг мөн л суралцагчиддаа зориулан байгуулжээ. Тус номын сангийн нэгдүгээр давхарт ховор номын танхим, хоёрдугаар давхарт уншлагын танхим, гуравдугаар давхарт төгсөгчдийн десертаци, судалгааны бүтээлийн танхим байрладаг. Тодруулбал, танхим бүрийг чөлөөт уншлага, тогтмол хэвлэл, интернэт номын сан, гадаад уншлага, эрдэм шинжилгээний номын хэмээн ангилжээ. Номын сангийн орчин маш цэвэрхэн байх бөгөөд гадуур хувцастайгаа орж болохгүй гэх дүрэм үйлчилнэ.
 
Тиймээс оюутнууд номын сангийн гадна талд байрлах хувцасны шүүгээнд хувцсаа хийж ордог байна. Оюутны хувцсаа хийх хэсэг давхар бүрт байгаа гэдгийг Н.Сүмбэрзул дэд захирал онцолсон. Тус номын сан нь 120 мянга орчим ном, 850 гаруй суудал бүхий зургаан уншлагийн танхимтай. Мөн эрдэм шинжилгээний танхимыг  анагаахын чиглэлээр судалгаа хийдэг эрдэмтэд болон мастер, доктороор суралцагчдад зориулсан байна.
 
Харин 4-7 дугаар давхарт оюутнуудад зориулсан ур чадварын өрөөнүүд байрлана. Тухайлбал, уламжлалт анагаах ухаан, эх барих, чих хамар хоолойн гэх мэтчилэн мэргэшсэн кабинетэд оюутнууд дадлагаждаг байна. Тус өрөөнүүдийг тухайн мэргэжилд холбогдолтой зориулалтын багаж хэрэгслээр бүрэн хангасан гэнэ. Чих хамар хоолойн ур чадварын өрөөнд гэхэд чихний бүтцийг нарийн харуулсан үзүүлэн, дуран, гэх мэтчилэн хичээлд ашиглахад зориулсан багаж, төхөөрөмжийг байрлуулжээ. Мөн түргэн тусламжийн ур чадварын өрөөнд манекэн байх бөгөөд багш хичээл орохдоо компьютерийн тусламжтайгаар өвчтний түүхийг өгдөг гэнэ.
...Өнгөрсөн жил багш нарын судалгаа, шинжилгээний ажилд 500 сая төгрөг төлөвлөсөн бол энэ хичээлийн жилд тэрбум төгрөгийн үнэлэмжтэй  грандыг зарлажээ. Тус сургуулийн гарааны компаниудаас хамгийн амжилттай яваа нь “Өөжин мед” үр шилжүүлэн суулгах төв, хелико бактерийн оношлуур үйлдвэрлэдэг компаниуд гэнэ...
Жишээлбэл, тухайн өвчтний даралт, цус алдалт, биеийн байдал гэх мэтчилэн өвтний түүхийг зохионо. Харин суралцагч өвчтөнд шаардлагатай арга хэмжээг авдаг аж. Хэрэв зөв арга хэмжээ авсан бол өвчтөн зүгээр болж буй мэдээлэл компьютерийн дэлгэц дээр гарч ирдэг гэнэ. Энэ мэтчилэн сургалтын амьд орчинг бүрдүүлж, хичээлийг сонирхолтой явуулах бүрэн боломжийг тус сургуулийн захиргаанаас хангаж чаджээ. 
 
Багш нараа дэмжиж, гарааны компани байгуулав
 
Хий хоосон том зүйлийг ярих хүн өнөө үед олширсон. Тэгвэл Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн хамт олон тавьсан зорилгодоо хэрхэн хүрдгийг яруу тодоор харуулж байна гэхэд хилсдэхгүй биз. Үнэхээр хийж бүтээсэн ажил нь бидний нүдэн дээр ил байв. Тус сургуулиар зочилсон хэн бүхэн суралцах орчинг өөрчилж болдог юм байна гэсэн санаашралтай басхүү уулга алдахгүйгээр гарахгүй болжээ. Монгол Улсын хэмжээнд ажиллаж буй эмч, сувилагч нарын 90 гаруй хувийг бэлтгэдэг уг сургууль сурах орчноо сайжруулах, сургалтын  хөтөлбөрөө шинэчлэх, багш нараа хөгжүүлэх гэсэн гурван  зүйлд анхаарал хандуулан ажилладаг байна.
 
Мөн дэлхийн топ 500 их сургуульд докторын зэрэг хамгаалсан 70 багш ажилладаг бөгөөд нийт 1000 гаруй ажиллагсадтай өнөр өтгөн айл аж. Түүнчлэн багш нараа хөгжүүлэхийн тулд судалгаа, шинжилгээний ажлыг нь дэмжин 2015 оноос эхлэн гранд зарлажээ. Ингэснээр тус сургуулийн багш нар гарааны компани байгуулж, олон төрлийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргаж эхэлсэн байна.
 
Өнгөрсөн жил багш нарын судалгаа, шинжилгээний ажилд 500 сая төгрөг төлөвлөсөн бол энэ хичээлийн жилд тэрбум төгрөгийн үнэлэмжтэй  грандыг зарлажээ. Тус сургуулийн гарааны компаниудаас хамгийн амжилттай яваа нь “Өөжин мед” үр шилжүүлэн суулгах төв, хелико бактерийн оношлуур үйлдвэрлэдэг компани гэнэ. Энэ мэтчилэн багш нараа хөгжүүлсэн олон ажлыг хийж хэрэгжүүлжээ.
 
Анагаахын шинжлэх ухааны сургуулийн хэрэгжүүлсэн, бүтээн байгуулсан ажлын нэгээхэн хэсэгтэй танилцахад ийм байна. Үүнээс гадна тус сургуулийн нэрээр овоглосон ажлууд олон. Тухайлбал, “Эрхэс” эмнэлэг, олон улсын Сайбер их сургууль, оюутанд зориулсан тэтгэлэг гээд дурдаад байвал олон зүйл бий. Сургалтын тав тухтай орчин, чанартай боловсрол, багш, сурагчдын нийгмийн асуудлыг тэргүүнд тавин ажиллаж буй тус сургуулийн хийж хэрэгжүүлж буй ажлаас бусад сургууиуд ч үлгэр жишээ авахаар зүйл олон аж. Ямартай ч тус сургуулийн үйл ажиллагаатай танилцаж байхад гадаадын их, дээд сургуулиудтай өрсөлдөхүйц хэмжээний сургууль манай улсад бий болж байгаа нь мэдрэгдэж байлаа.
 
Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийг Монголын Харворд гээд хэлчихэд үнэнээс хол зөрөхгүй биз. Манай улсад энэ хэмжээний сургалттай, оюутан сурагчдынхаа нийгмийн асуудалд анхаарал хандуулж, сурах орчинг нь сайжруулах гэж хичээдэг сургууль ховор. Ялангуяа улсын сургуулиудын дунд.
 
Өөрсдийн нөөц боломжоор санхүүжилт бий болгохын оронд улсаас жил бүр олгодог төсвөөр ойр зуурхан засвар хийгээд хичээлийн шинэ жилтэй золгодог нь хэн бүхний нүдэнд илхэн. Гарааны компани байгуулж, түүнийхээ орлогоос тодорхой хувийг сургуульдаа зарцуулдаг тус сургуулийн хөгжл­ийн бодлогоос суралцах зүйл их аж. Тиймээс ч Монголын Харвард­ад суралцаж байгааоюутан залуус сурч боловсрох өрнүүн хүсэлд автахгүй байх ч арга үгүй биз.

ФОТО:

Сэдвүүд : #Сурвалжлага  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Чингис хаан ОУНБ руу нийтийн тээврийн хэрэгсэл 24 цагийн туршид үйлчилдэг болно
Гарсан зардлыг тухайн ТҮЦ эзэмшигч, зөвшөөрөл өгсөн албан тушаалтнаар төлүүлнэ
Б.Баярсайхан: Хоёр хими эмчилгээний дараа хавдрын үсэрхийллүүд эдгэрч, алга болсон
Суррон, мотоцикльтой насанд хүрээгүй жолооч нар авто зам дээр "Нисэж" байна
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
1 өдрийн өмнө өмнө

Чингис хаан ОУНБ руу нийтийн тээврийн хэрэгсэл 24 цагийн туршид үйлчилдэг болно

1 өдрийн өмнө өмнө

Гарсан зардлыг тухайн ТҮЦ эзэмшигч, зөвшөөрөл өгсөн албан тушаалтнаар төлүүлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Б.Баярсайхан: Хоёр хими эмчилгээний дараа хавдрын үсэрхийллүүд эдгэрч, алга болсон

1 өдрийн өмнө өмнө

“The MongolZ” баг Францын “Team Vitality” багийг хожиж, аваргын төлөө шалгарч үлдлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Суррон, мотоцикльтой насанд хүрээгүй жолооч нар авто зам дээр "Нисэж" байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Нэг цагаан мэнгэтэй шар морь өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Сэрүүсэж 21-23 хэм дулаан байна

2025-08-15 өмнө

Нийслэлийн төвийн зургаан дүүргийн 51 байршилд 139 ТҮЦ-ийг нүүлгэн шилжүүлж байна

2025-08-15 өмнө

Туулын хурдны замын барилга угсралтын ажлын бэлтгэл хангаж байна

2025-08-15 өмнө

“ТБД Андууд” орчимд шинээр хийсэн явган хүний замын 189 ам.метр талбайг хүнд даацын хоёр машинаар эвдсэн байна

2025-08-15 өмнө

Чингэлтэй дүүрэгт зургаан байршилд зөвшөөрөлгүй ТҮЦ дахин байрлуулсан учраас нүүлгэн шилжүүлж байна

2025-08-15 өмнө

The MongolZ 0-11 хожигдож байгаад гайхалтай эргэн ирэлтийг хийж, Туркийн Aurora багийг хожлоо

2025-08-15 өмнө

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн ажиллуулдаг байгууллагыг бодитоор урамшуулдаг болно

2025-08-15 өмнө

Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын “гал тогоо”-г хэн хэн барьдаг вэ?

2025-08-15 өмнө

Хуучнаар “Нарны титэм” барилгын Ж блокийн 1222 ам.метр талбайг энэ сарын 25-нд дуудлага худалдаагаар худалдана

2025-08-15 өмнө

Нийтийн тээврийн Ч:7, Ч:9, Ч:22 чиглэлд өөрчлөлт оруулж, Ч:82 чиглэлийг шинээр нээлээ

2025-08-15 өмнө

Үс засуулвал идээ ундаа элбэг олдоно

2025-08-15 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 23-25 хэм дулаан байна

2025-08-14 өмнө

Дэлхийн хип хопын домогт уран бүтээлч Fat Joe Монголд ирнэ

2025-08-14 өмнө

Хэт чанга дуу чимээ гаргаж буй тээврийн хэрэгсэлд хяналт шалгалт хийж, стандартыг мөрдүүлнэ

2025-08-14 өмнө

А.Баяр: Дрифт хийх сонирхолтой иргэдийн хүслийг хааж боож болохгүй

2025-08-14 өмнө

Архангай аймгийн Их-Тамир суманд 3.5 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт боллоо

2025-08-14 өмнө

Шударга ёсыг бэхжүүлэх, авлига, албан тушаалын гэмт хэрэгтэй тэмцэх талаар авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний тухай Ерөнхий сайдын Захирамж гарлаа

2025-08-14 өмнө

“The MongolZ” баг өнөөдөр шөнө “Aurora” багтай тоглоно

2025-08-14 өмнө

Энхтайваны гүүрний доод хэсгийн авто замыг хааж, борооны ус зайлуулах шугам хоолой угсарна

2025-08-14 өмнө

Зүрх судасны үндэсний төв байгуулах төслөөр 119 ортой эмнэлэг барина

2025-08-14 өмнө

Эрүүл мэндийн даатгалын санд өр үүссэн шалтгаан нөхцөлийг судалж, хяналт шалгалт хийнэ

2025-08-14 өмнө

Өмнөговь аймаг дулааны цахилгаан станц барих төслийг санхүүжүүлэх зорилгоор үнэт цаас гаргана

2025-08-14 өмнө

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-д онцгой дэглэм тогтоосноос хойш нүүрсний экспорт нэмэгдэж байна

2025-08-14 өмнө

Хүүхэд асрах чөлөөтэй байх хугацаандаа ипотекийн зээлийн хамтран зээлдэгчээр хамрагдах боломжтой юу

САНАЛ БОЛГОХ
2025-08-11 өмнө

Ерөнхийлөгчийг УИХ-уу, Ерөнхийлөгч Засгийн газрыг уу?!

2025-08-11 өмнө

МИС-ийн уулзварыг олон түвшний болгохоор холбогдох байгууллагуудтай зөвшилцөж байна

2025-08-11 өмнө

Нийслэлийн хэмжээнд энэ онд нийт 34 байршилд 100.9 км авто замыг шинэчилж дууслаа

2025-08-11 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 18-20 хэм дулаан байна

2025-08-11 өмнө

Үйлчилгээний газрын хаалгыг эвдэж архи согтууруулах ундааны зүйл хулгайлжээ

2025-08-11 өмнө

Гадаад улсын иргэн өртөж хохирсон халаасны хулгайн гэмт хэргийг илрүүллээ

2025-08-11 өмнө

Нийслэлийн хөрөнгө оруулалтаар 204 хороо тус бүрд тохижилтын ажил хийж байна

2025-08-11 өмнө

Долоон улаан мэнгэтэй хар хулгана өдөр

2025-08-12 өмнө

Бага зэргийн бороо орно

2025-08-12 өмнө

Нэгдүгээр ангийн элсэлтийн цахим бүртгэл өнөөдрөөс эхэллээ

2025-08-12 өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй харагчин үхэр өдөр

2025-08-12 өмнө

"Байр түрээслүүлнэ” гэх залилах гэмт хэргээс сэрэмжлүүлж байна

2025-08-12 өмнө

“Артерийн судсаар химийн тариа хийх нь хавдарт маш өндөр тунтай, үр дүнтэй эмчилгээ хийх боломжийг олгодог”

2025-08-12 өмнө

NYT: Украиныг НАТО-д элсүүлэх боломжийг АНУ-аас шаардаж байна

2025-08-13 өмнө

Иргэдийг залилсан этгээдийг Интерполоор эрэн сурвалжилж, Турк улсаас албадан авчирлаа

2025-08-12 өмнө

Машин жолоодож яваад замын хажуу руу онхолдож нас баржээ

2025-08-13 өмнө

Орон сууцны ипотекийн зээл МИК-рүү хэрхэн шилждэг вэ?

2025-08-13 өмнө

Зуслангийн байшин тоносон этгээдүүдийг баривчиллаа

2025-08-13 өмнө

Үс засуулвал сайн нөхөртэй нөхөрлөнө

2025-08-13 өмнө

Явган хүний замын шинэчлэлтийн хүрээнд ил кабелуудыг газар доогуур сувагчилж байна

2025-08-13 өмнө

Дүүжин замын тээврийн үндсэн тулгуур багануудыг ирэх долоо хоногоос суурилуулж эхэлнэ

2025-08-13 өмнө

Д.Амгалан: Хууль, эрх зүйн шинэчлэл хийснээр Улаанбаатар хот тэлж хөгжих боломжтой болсон

2025-08-15 өмнө

Нийслэлийн төвийн зургаан дүүргийн 51 байршилд 139 ТҮЦ-ийг нүүлгэн шилжүүлж байна

2025-08-13 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 19-21 хэм дулаан байна

2025-08-14 өмнө

Хүүхэд асрах чөлөөтэй байх хугацаандаа ипотекийн зээлийн хамтран зээлдэгчээр хамрагдах боломжтой юу

2025-08-14 өмнө

А.Баяр: Дрифт хийх сонирхолтой иргэдийн хүслийг хааж боож болохгүй

2025-08-14 өмнө

Хэт чанга дуу чимээ гаргаж буй тээврийн хэрэгсэлд хяналт шалгалт хийж, стандартыг мөрдүүлнэ

2025-08-15 өмнө

Үс засуулвал идээ ундаа элбэг олдоно

2025-08-14 өмнө

Архангай аймгийн Их-Тамир суманд 3.5 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт боллоо

2025-08-14 өмнө

Энхтайваны гүүрний доод хэсгийн авто замыг хааж, борооны ус зайлуулах шугам хоолой угсарна

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.