• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



П.Цагаан: Төр засаг тогтвортой ажиллах нь чухал

“Степпе Арена” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга П.Цагаантай уулзаж, цаг үеийн асуудлаар тодруулга авлаа.

-Саяхан Мөсөн өргөөний нээлтээ амжилттай хийлээ. Ямар байв. Хүмүүсийг хэзээ гулгуулж эхлэх юм бэ?

-Мөсөн өргөөний нээлт сайхан болсон. Бүх хүмүүс халуун дулаан хүлээн авсанд баяртай байна. Одоо цаашид хэвийн ажиллуулах том асуудал тулгарч байна. Эхлээд үйл ажиллагааны зөвшөөрөл авна, удахгүй шийдэгдэх байх аа. Олон хүн гулгах гэж тэсэн ядан хүлээж байгаа нь мэдрэгдэж байна. 

-Ойрын өдрүүдэд таныг Сүхбаатарын талбай дээр болж байгаа жагсаалыг санхүүжүүлээд байна гээд л сошиалаар бичээд байх юм... Тэр жагсаал нь Л. Оюу-Эрдэнийн Засгийн газрыг унагах зорилготой гэх юм. Үнэн үү?

-Нийгмийн хүсэн хүлээж байсан Мөсөн өргөөний үндсэн бүтээн байгуулалтаа дөнгөж дуусгаад, үйл ажиллагааг нь эхнээс нь яаж зөв зүгшрүүлж, төгөлдөржүүлэх тухай цаг хоромтой уралдан бодож байх хооронд л тэс өөр зүйлтэй холбоод гүтгээд эхлэх юм. Бүр засаг төрийн эсрэг хэрэгтэй холбоод байгаа юм биш үү.  Үүнд үнэний хувь хумхын тоосны чинээ ч байхгүй. Сүнсгүй гүжир гүтгэлэг.

-Тэгвэл Та Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрыг дэмжиж байгаа гэсэн үг үү?

-Сонгуулиар байгуулагдсан төр засаг нь бүрэн эрхийнхээ хугацаанд тогтвортой бодлого үйл ажиллагаа явуулж, ард түмэн нь өвчин зовлон, айх аюулгүй амьдарч, ажил хөдөлмөр эрхэлдэг байх нь аливаа улс үндэстний хөгжих, урагшлах үндсэн нөхцөл. Нуур амар бол нугас амгалан гэдэг. Засгийн газар тогтворгүй байхын горыг шууд болон шууд бусаар иргэн бүр амсдаг. Үүнийг бид эрхбиш ойлгох цаг болсон доо. Бид хөгжих боломжоо алдаж байгаагийн нэг шалтгаан энэ гэдгийг манай Эдийн засгийн бодлого, өрсөлдөх чадварын судалгааны төвийн олон жилийн тайлангаас үзэх боломжтой. Би үндэсний эрх ашгийг дээдэлдэг.

-Тэгээд яагаад таныг оролдоод байдаг юм бол?

-Мэддэг бол шууд хэлчихмээр л байна. Намайг өмнө нь ч нэг биш удаа ингэж гүтгэж байсан бөгөөд харин энэ удаа учрыг нь ольё гэж бодож байна. Намайг сайн мэдэхгүй хүмүүсийн хийж байгаа, өөртөө нүгэл хураасан ажил байх гэж бодож байна.  Аль эсвэл манай улсын төр, засгийг тогтворгүй байлгаж, хөгжлийг нь удаашруулах гэсэн гадны ажиллагааны сүүдэр ч байж болно. Тийм учраас энэ болхи гүтгэлгийг шалгуулахаар би хуулийн зохих байгууллагад хандсан байгаа.

-Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрыг оролдоод байгаа нь Оюутолгойн асуудлаар Рио Тинтотой хийж байгаа хэлэлцээрийг тасалдуулах гэсэн явуулга гэж зарим хүмүүс ярьж байна. Та судалгаа хийдэг, үндэсний эрх ашиг гэж их ярьдаг, бас Сангийн сайд байсан хүний хувьд Рио Тинтотой ямар тохироо хийж чадвал Монгол Улсад ашигтай, зөв гэж бодож байна вэ?

-Таны асуултанд урт хариулт өгч чадна. Гэхдээ энэ удаад товч хэлье. Оюутолгойн төслийг анхны, ганц ТЭЗҮ-гээр нь явуулж, үргэлжлүүлэх ёстой гэрээний заалтаа Монгол Улсын Засгийн газар тухайн үед хамгаалж чадаагүйд харамсдаг.  Түүнээс болж Оюутолгой төслийн үе шат болгонд шинэ ТЭЗҮ хийх болгонд хөрөнгө оруулалтын зардал өсөж, тэр хэмжээгээр манай улсад ногдол ашиг хуваарилах хугацаа алсарч холдох нөхцөл бий болсон. Өөрөөр хэлбэл, Рио Тинтод давуу байдал олгосон. Одоогийн нөхцөлд, Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газар 34 хувийн ногдол ашиг гэдэг тэнгэрийн үүлтэй хөөцөлдөх биш, түүний оронд газар дээрх ачуулсан баяжмал, үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн болгоноос нь өртөг зардал, ашиг алдагдлаас нь үл хамаарах тусгай роялти авдаг гэрээ хэлэлцээр байгуулахыг чармайх нь зүйтэй гэж бодож байна. Энэ нь энгийн, аль аль талдаа ойлгомжтой бөгөөд эцэс төгсгөлгүй маргаан мэтгэлцээнийг ч цэглэнэ. Хэрэв ийм сайн гэрээ байгуулж чадвал Л.Оюун-Эрдэнэ Ерөнхий сайдын Засгийн газрын түүхэн гавьяа болно гэж хэлмээр байна. Мэдээж хэрэг ийм гэрээ байгуулахад улс төрийн зориг, бас нийгмийн дэмжлэг хэрэгтэй болно.

-УИХ, Ерөнхийлөгчийн дэмжлэг ч хэрэгтэй болох байх даа?

-Мэдээж хэрэг. Саяхан болсон нэг уулзалт дээр манай улсын гурван том дарга гурвуулаа нэг зүгт харж, нэг санаа бодолтой байгаа гээд өдөржин хамт суусан. Энэ нь дээд түвшиндээ нэгдмэл байна гэж ойлгогдсон. Миний хэлэх гэсэн гол санаа бол Оюутолгойн гэрээнд тийм зарчмын чухал өөрчлөлт оруулах болбол бусад нам, олон нийтийн дэмжлэг, консенсусаар буюу зөвшлөөр хийвэл цаашид урт хугацаанд тогтвортой мөрдөгдөх ач холбогдолтой юм гэдэг санаа. Сонгууль болгоны дараа л уул уурхайн нэг том төсөлтэйгээ ноцолдсоор байгаад баларч байгаа манайхаас холгүй нэг улсын сургамжийг л бодсон юм.

-Манай Улс гэрээний нөхцөлөө өөрчилж Риогоос тийм тусгай роялти авах  боломжтой юу?

-Боломжтойгоор барах уу. Хоёр тал ямар ч асуудлаар ямар ч гэрээний тохиролцоонд хүрэх нь нээлттэй. Манай улсын хуулинд  ч тусгай роялтигийн талаар заалт байгаа. Энэ нь олон улсад ч байдаг түгээмэл жишиг. Хөгжиж байгаа орнууд үндэстэн дамнасан корпорацуудаас (ҮДК) ашиг орлогын татвар, ногдол ашгаа гүйцэд авч чадахгүй, хохироод байхаар нь бодож олсон шийдэл гэж ойлгож болно. Хөгжиж байгаа орнууд хүний нөөцийн чадавхи сул, бас авилгад өртөмтгий. Гэтэл том ҮДК-ууд өртөг зардлаа өсгөх, шилжүүлэх, татвар төлөх ашиг орлогоо бууруулах мянган аргатай гээд бодчих. Үйл ажиллагаагаараа дэлхийг хэрсэн Рио Тинто компанийн хөрөнгө гэхэд л Монгол Улсын ДНБ-ээс даруй долоо дахин их. Тэр хэмжээгээрээ дэлхийн хэмжээний хүний нөөцийн чадавхитай, туршлагатай, ухаантай менежерүүд, мэргэжилтнүүдтэй. Багш, профессорууд гэсэн үг. Бид бол суралцаж байгаа оюутантай л дүйх байх. Тиймээс тусгай роялти авахаар тохиролцож чадвал бид эх орондоо эзэн нь байна даа, тэдний ухаж гаргаж байгаа эрдэс баялгийг сайн лаборатори, багаж хэрэгслээр шинжлэх, хэмжих ажлаа сайн хийгээд, ачилт болгоноос авах мөнгөө тоолоод сууна гэсэн үг.

-Роялти, татвар хоёрыг харьцуулж болох уу?

-Шууд харьцуулах төвөгтэй. Татвар бол компанийн ашиг орлоготой уялдана. Роялти бол компанийн ашигт ажиллагаанаас үл хамаарч, борлуулсан бүтээгдэхүүний үнийн дүнгээс авах тусгай төлбөр. Бүтээгдэхүүний 1 хувийн роялти, компанийн ашгаас авах 5 хувийн татвартай тэнцдэг гэж ярьдаг.

-Рио манай 1,7 тэрбум долларыг хүчингүй болгох санал хэлсэн гэх. Ингэж болох уу?

-Байдаг л зүйл. Рио Тинто Мозамбикт нүүрсний ордод хөрөнгө оруулаад, дараа нь 4 тэрбум доллараа хүчингүй болгож байсныг санаж байна.

-Л.Оюун-Эрдэнэ Ерөнхий сайдын хийх хамгийн чухал гурван ажил юу вэ, таны бодлоор?

-Залуу хүн юу хийхээ надаар заалгахгүй мэдэж байгаа даа. Гэвч бодлоо хэл гэж байгаа бол, нэгд, Оюутолгойн гэрээг шинэчилж, төслийг үргэлжлүүлэх. Ялангуяа түүхий эдийн үнийн өсөлтийн супер циклийг алдахгүй байх нь аль аль талдаа ашигтай.  Хоёрт, “Цахим Монгол” төслөө бүрэн утгаар нь хэрэгжүүлж, төр засгийн үйл ажиллагааг, ялангуяа зөвшөөрлийн системийг цахим болгох. Цахимжуулах тал дээр манай улс бусад орноос олон арван жилийн хоцрогдолтой явж ирсэн. Гуравт, вакцинжуулалтын ажлаа сайн хийж, бизнесийн үйл ажиллагааг үе шаттай эхлүүлж, агаарын хилээ нээх. Хоёр хөрш рүүгээ ч явах боломжгүй байна. Онгоцны нэг талын билеттэй, хэзээ буцах нь ойлгомжгүй байдлыг өөрчлөх цаг болжээ.  

Г.НАРАН

 

 

 

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Нэг аяга цай хэрхэн Их Британийг Монголын анхны метроны системийг барихад хүргэсэн бэ
Ерөнхийлөгчийг УИХ-уу, Ерөнхийлөгч Засгийн газрыг уу?!
“Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр”-ийг “эзэн”-д нь буцаах улс төрийн тохироо хийсэн үү?
Г.Занданшатар “…Татвар төлөгчдийн мөнгө л гэж бий” гэдэг үгээ Б.Чойжилсүрэнд зориулсан уу?



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



П.Цагаан: Төр засаг тогтвортой ажиллах нь чухал

“Степпе Арена” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга П.Цагаантай уулзаж, цаг үеийн асуудлаар тодруулга авлаа.

-Саяхан Мөсөн өргөөний нээлтээ амжилттай хийлээ. Ямар байв. Хүмүүсийг хэзээ гулгуулж эхлэх юм бэ?

-Мөсөн өргөөний нээлт сайхан болсон. Бүх хүмүүс халуун дулаан хүлээн авсанд баяртай байна. Одоо цаашид хэвийн ажиллуулах том асуудал тулгарч байна. Эхлээд үйл ажиллагааны зөвшөөрөл авна, удахгүй шийдэгдэх байх аа. Олон хүн гулгах гэж тэсэн ядан хүлээж байгаа нь мэдрэгдэж байна. 

-Ойрын өдрүүдэд таныг Сүхбаатарын талбай дээр болж байгаа жагсаалыг санхүүжүүлээд байна гээд л сошиалаар бичээд байх юм... Тэр жагсаал нь Л. Оюу-Эрдэнийн Засгийн газрыг унагах зорилготой гэх юм. Үнэн үү?

-Нийгмийн хүсэн хүлээж байсан Мөсөн өргөөний үндсэн бүтээн байгуулалтаа дөнгөж дуусгаад, үйл ажиллагааг нь эхнээс нь яаж зөв зүгшрүүлж, төгөлдөржүүлэх тухай цаг хоромтой уралдан бодож байх хооронд л тэс өөр зүйлтэй холбоод гүтгээд эхлэх юм. Бүр засаг төрийн эсрэг хэрэгтэй холбоод байгаа юм биш үү.  Үүнд үнэний хувь хумхын тоосны чинээ ч байхгүй. Сүнсгүй гүжир гүтгэлэг.

-Тэгвэл Та Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрыг дэмжиж байгаа гэсэн үг үү?

-Сонгуулиар байгуулагдсан төр засаг нь бүрэн эрхийнхээ хугацаанд тогтвортой бодлого үйл ажиллагаа явуулж, ард түмэн нь өвчин зовлон, айх аюулгүй амьдарч, ажил хөдөлмөр эрхэлдэг байх нь аливаа улс үндэстний хөгжих, урагшлах үндсэн нөхцөл. Нуур амар бол нугас амгалан гэдэг. Засгийн газар тогтворгүй байхын горыг шууд болон шууд бусаар иргэн бүр амсдаг. Үүнийг бид эрхбиш ойлгох цаг болсон доо. Бид хөгжих боломжоо алдаж байгаагийн нэг шалтгаан энэ гэдгийг манай Эдийн засгийн бодлого, өрсөлдөх чадварын судалгааны төвийн олон жилийн тайлангаас үзэх боломжтой. Би үндэсний эрх ашгийг дээдэлдэг.

-Тэгээд яагаад таныг оролдоод байдаг юм бол?

-Мэддэг бол шууд хэлчихмээр л байна. Намайг өмнө нь ч нэг биш удаа ингэж гүтгэж байсан бөгөөд харин энэ удаа учрыг нь ольё гэж бодож байна. Намайг сайн мэдэхгүй хүмүүсийн хийж байгаа, өөртөө нүгэл хураасан ажил байх гэж бодож байна.  Аль эсвэл манай улсын төр, засгийг тогтворгүй байлгаж, хөгжлийг нь удаашруулах гэсэн гадны ажиллагааны сүүдэр ч байж болно. Тийм учраас энэ болхи гүтгэлгийг шалгуулахаар би хуулийн зохих байгууллагад хандсан байгаа.

-Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрыг оролдоод байгаа нь Оюутолгойн асуудлаар Рио Тинтотой хийж байгаа хэлэлцээрийг тасалдуулах гэсэн явуулга гэж зарим хүмүүс ярьж байна. Та судалгаа хийдэг, үндэсний эрх ашиг гэж их ярьдаг, бас Сангийн сайд байсан хүний хувьд Рио Тинтотой ямар тохироо хийж чадвал Монгол Улсад ашигтай, зөв гэж бодож байна вэ?

-Таны асуултанд урт хариулт өгч чадна. Гэхдээ энэ удаад товч хэлье. Оюутолгойн төслийг анхны, ганц ТЭЗҮ-гээр нь явуулж, үргэлжлүүлэх ёстой гэрээний заалтаа Монгол Улсын Засгийн газар тухайн үед хамгаалж чадаагүйд харамсдаг.  Түүнээс болж Оюутолгой төслийн үе шат болгонд шинэ ТЭЗҮ хийх болгонд хөрөнгө оруулалтын зардал өсөж, тэр хэмжээгээр манай улсад ногдол ашиг хуваарилах хугацаа алсарч холдох нөхцөл бий болсон. Өөрөөр хэлбэл, Рио Тинтод давуу байдал олгосон. Одоогийн нөхцөлд, Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газар 34 хувийн ногдол ашиг гэдэг тэнгэрийн үүлтэй хөөцөлдөх биш, түүний оронд газар дээрх ачуулсан баяжмал, үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн болгоноос нь өртөг зардал, ашиг алдагдлаас нь үл хамаарах тусгай роялти авдаг гэрээ хэлэлцээр байгуулахыг чармайх нь зүйтэй гэж бодож байна. Энэ нь энгийн, аль аль талдаа ойлгомжтой бөгөөд эцэс төгсгөлгүй маргаан мэтгэлцээнийг ч цэглэнэ. Хэрэв ийм сайн гэрээ байгуулж чадвал Л.Оюун-Эрдэнэ Ерөнхий сайдын Засгийн газрын түүхэн гавьяа болно гэж хэлмээр байна. Мэдээж хэрэг ийм гэрээ байгуулахад улс төрийн зориг, бас нийгмийн дэмжлэг хэрэгтэй болно.

-УИХ, Ерөнхийлөгчийн дэмжлэг ч хэрэгтэй болох байх даа?

-Мэдээж хэрэг. Саяхан болсон нэг уулзалт дээр манай улсын гурван том дарга гурвуулаа нэг зүгт харж, нэг санаа бодолтой байгаа гээд өдөржин хамт суусан. Энэ нь дээд түвшиндээ нэгдмэл байна гэж ойлгогдсон. Миний хэлэх гэсэн гол санаа бол Оюутолгойн гэрээнд тийм зарчмын чухал өөрчлөлт оруулах болбол бусад нам, олон нийтийн дэмжлэг, консенсусаар буюу зөвшлөөр хийвэл цаашид урт хугацаанд тогтвортой мөрдөгдөх ач холбогдолтой юм гэдэг санаа. Сонгууль болгоны дараа л уул уурхайн нэг том төсөлтэйгээ ноцолдсоор байгаад баларч байгаа манайхаас холгүй нэг улсын сургамжийг л бодсон юм.

-Манай Улс гэрээний нөхцөлөө өөрчилж Риогоос тийм тусгай роялти авах  боломжтой юу?

-Боломжтойгоор барах уу. Хоёр тал ямар ч асуудлаар ямар ч гэрээний тохиролцоонд хүрэх нь нээлттэй. Манай улсын хуулинд  ч тусгай роялтигийн талаар заалт байгаа. Энэ нь олон улсад ч байдаг түгээмэл жишиг. Хөгжиж байгаа орнууд үндэстэн дамнасан корпорацуудаас (ҮДК) ашиг орлогын татвар, ногдол ашгаа гүйцэд авч чадахгүй, хохироод байхаар нь бодож олсон шийдэл гэж ойлгож болно. Хөгжиж байгаа орнууд хүний нөөцийн чадавхи сул, бас авилгад өртөмтгий. Гэтэл том ҮДК-ууд өртөг зардлаа өсгөх, шилжүүлэх, татвар төлөх ашиг орлогоо бууруулах мянган аргатай гээд бодчих. Үйл ажиллагаагаараа дэлхийг хэрсэн Рио Тинто компанийн хөрөнгө гэхэд л Монгол Улсын ДНБ-ээс даруй долоо дахин их. Тэр хэмжээгээрээ дэлхийн хэмжээний хүний нөөцийн чадавхитай, туршлагатай, ухаантай менежерүүд, мэргэжилтнүүдтэй. Багш, профессорууд гэсэн үг. Бид бол суралцаж байгаа оюутантай л дүйх байх. Тиймээс тусгай роялти авахаар тохиролцож чадвал бид эх орондоо эзэн нь байна даа, тэдний ухаж гаргаж байгаа эрдэс баялгийг сайн лаборатори, багаж хэрэгслээр шинжлэх, хэмжих ажлаа сайн хийгээд, ачилт болгоноос авах мөнгөө тоолоод сууна гэсэн үг.

-Роялти, татвар хоёрыг харьцуулж болох уу?

-Шууд харьцуулах төвөгтэй. Татвар бол компанийн ашиг орлоготой уялдана. Роялти бол компанийн ашигт ажиллагаанаас үл хамаарч, борлуулсан бүтээгдэхүүний үнийн дүнгээс авах тусгай төлбөр. Бүтээгдэхүүний 1 хувийн роялти, компанийн ашгаас авах 5 хувийн татвартай тэнцдэг гэж ярьдаг.

-Рио манай 1,7 тэрбум долларыг хүчингүй болгох санал хэлсэн гэх. Ингэж болох уу?

-Байдаг л зүйл. Рио Тинто Мозамбикт нүүрсний ордод хөрөнгө оруулаад, дараа нь 4 тэрбум доллараа хүчингүй болгож байсныг санаж байна.

-Л.Оюун-Эрдэнэ Ерөнхий сайдын хийх хамгийн чухал гурван ажил юу вэ, таны бодлоор?

-Залуу хүн юу хийхээ надаар заалгахгүй мэдэж байгаа даа. Гэвч бодлоо хэл гэж байгаа бол, нэгд, Оюутолгойн гэрээг шинэчилж, төслийг үргэлжлүүлэх. Ялангуяа түүхий эдийн үнийн өсөлтийн супер циклийг алдахгүй байх нь аль аль талдаа ашигтай.  Хоёрт, “Цахим Монгол” төслөө бүрэн утгаар нь хэрэгжүүлж, төр засгийн үйл ажиллагааг, ялангуяа зөвшөөрлийн системийг цахим болгох. Цахимжуулах тал дээр манай улс бусад орноос олон арван жилийн хоцрогдолтой явж ирсэн. Гуравт, вакцинжуулалтын ажлаа сайн хийж, бизнесийн үйл ажиллагааг үе шаттай эхлүүлж, агаарын хилээ нээх. Хоёр хөрш рүүгээ ч явах боломжгүй байна. Онгоцны нэг талын билеттэй, хэзээ буцах нь ойлгомжгүй байдлыг өөрчлөх цаг болжээ.  

Г.НАРАН

 

 

 



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Нийслэл
  • •Засгийн газар
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •Гэмт хэрэг
  • •Чуулган
  • •Ипотекийн зээл
  • •Нийтлэл
  • •Яам, Агентлаг
  • •Видео мэдээ
  • •E-Sport
  • •Сурвалжлага
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Эрүүл мэнд
  • •Улсын Онцгой Комисс
  • •ММ-ын тодруулга
ХУРААХ
Мөсөн өргөөнийхөн Мишээлийг...
Minister tower: Чанар ба дэлхийн...

П.Цагаан: Төр засаг тогтвортой ажиллах нь чухал

Номин 2021-10-29
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
П.Цагаан: Төр засаг тогтвортой ажиллах нь чухал

“Степпе Арена” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга П.Цагаантай уулзаж, цаг үеийн асуудлаар тодруулга авлаа.

-Саяхан Мөсөн өргөөний нээлтээ амжилттай хийлээ. Ямар байв. Хүмүүсийг хэзээ гулгуулж эхлэх юм бэ?

-Мөсөн өргөөний нээлт сайхан болсон. Бүх хүмүүс халуун дулаан хүлээн авсанд баяртай байна. Одоо цаашид хэвийн ажиллуулах том асуудал тулгарч байна. Эхлээд үйл ажиллагааны зөвшөөрөл авна, удахгүй шийдэгдэх байх аа. Олон хүн гулгах гэж тэсэн ядан хүлээж байгаа нь мэдрэгдэж байна. 

-Ойрын өдрүүдэд таныг Сүхбаатарын талбай дээр болж байгаа жагсаалыг санхүүжүүлээд байна гээд л сошиалаар бичээд байх юм... Тэр жагсаал нь Л. Оюу-Эрдэнийн Засгийн газрыг унагах зорилготой гэх юм. Үнэн үү?

-Нийгмийн хүсэн хүлээж байсан Мөсөн өргөөний үндсэн бүтээн байгуулалтаа дөнгөж дуусгаад, үйл ажиллагааг нь эхнээс нь яаж зөв зүгшрүүлж, төгөлдөржүүлэх тухай цаг хоромтой уралдан бодож байх хооронд л тэс өөр зүйлтэй холбоод гүтгээд эхлэх юм. Бүр засаг төрийн эсрэг хэрэгтэй холбоод байгаа юм биш үү.  Үүнд үнэний хувь хумхын тоосны чинээ ч байхгүй. Сүнсгүй гүжир гүтгэлэг.

-Тэгвэл Та Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрыг дэмжиж байгаа гэсэн үг үү?

-Сонгуулиар байгуулагдсан төр засаг нь бүрэн эрхийнхээ хугацаанд тогтвортой бодлого үйл ажиллагаа явуулж, ард түмэн нь өвчин зовлон, айх аюулгүй амьдарч, ажил хөдөлмөр эрхэлдэг байх нь аливаа улс үндэстний хөгжих, урагшлах үндсэн нөхцөл. Нуур амар бол нугас амгалан гэдэг. Засгийн газар тогтворгүй байхын горыг шууд болон шууд бусаар иргэн бүр амсдаг. Үүнийг бид эрхбиш ойлгох цаг болсон доо. Бид хөгжих боломжоо алдаж байгаагийн нэг шалтгаан энэ гэдгийг манай Эдийн засгийн бодлого, өрсөлдөх чадварын судалгааны төвийн олон жилийн тайлангаас үзэх боломжтой. Би үндэсний эрх ашгийг дээдэлдэг.

-Тэгээд яагаад таныг оролдоод байдаг юм бол?

-Мэддэг бол шууд хэлчихмээр л байна. Намайг өмнө нь ч нэг биш удаа ингэж гүтгэж байсан бөгөөд харин энэ удаа учрыг нь ольё гэж бодож байна. Намайг сайн мэдэхгүй хүмүүсийн хийж байгаа, өөртөө нүгэл хураасан ажил байх гэж бодож байна.  Аль эсвэл манай улсын төр, засгийг тогтворгүй байлгаж, хөгжлийг нь удаашруулах гэсэн гадны ажиллагааны сүүдэр ч байж болно. Тийм учраас энэ болхи гүтгэлгийг шалгуулахаар би хуулийн зохих байгууллагад хандсан байгаа.

-Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрыг оролдоод байгаа нь Оюутолгойн асуудлаар Рио Тинтотой хийж байгаа хэлэлцээрийг тасалдуулах гэсэн явуулга гэж зарим хүмүүс ярьж байна. Та судалгаа хийдэг, үндэсний эрх ашиг гэж их ярьдаг, бас Сангийн сайд байсан хүний хувьд Рио Тинтотой ямар тохироо хийж чадвал Монгол Улсад ашигтай, зөв гэж бодож байна вэ?

-Таны асуултанд урт хариулт өгч чадна. Гэхдээ энэ удаад товч хэлье. Оюутолгойн төслийг анхны, ганц ТЭЗҮ-гээр нь явуулж, үргэлжлүүлэх ёстой гэрээний заалтаа Монгол Улсын Засгийн газар тухайн үед хамгаалж чадаагүйд харамсдаг.  Түүнээс болж Оюутолгой төслийн үе шат болгонд шинэ ТЭЗҮ хийх болгонд хөрөнгө оруулалтын зардал өсөж, тэр хэмжээгээр манай улсад ногдол ашиг хуваарилах хугацаа алсарч холдох нөхцөл бий болсон. Өөрөөр хэлбэл, Рио Тинтод давуу байдал олгосон. Одоогийн нөхцөлд, Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газар 34 хувийн ногдол ашиг гэдэг тэнгэрийн үүлтэй хөөцөлдөх биш, түүний оронд газар дээрх ачуулсан баяжмал, үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн болгоноос нь өртөг зардал, ашиг алдагдлаас нь үл хамаарах тусгай роялти авдаг гэрээ хэлэлцээр байгуулахыг чармайх нь зүйтэй гэж бодож байна. Энэ нь энгийн, аль аль талдаа ойлгомжтой бөгөөд эцэс төгсгөлгүй маргаан мэтгэлцээнийг ч цэглэнэ. Хэрэв ийм сайн гэрээ байгуулж чадвал Л.Оюун-Эрдэнэ Ерөнхий сайдын Засгийн газрын түүхэн гавьяа болно гэж хэлмээр байна. Мэдээж хэрэг ийм гэрээ байгуулахад улс төрийн зориг, бас нийгмийн дэмжлэг хэрэгтэй болно.

-УИХ, Ерөнхийлөгчийн дэмжлэг ч хэрэгтэй болох байх даа?

-Мэдээж хэрэг. Саяхан болсон нэг уулзалт дээр манай улсын гурван том дарга гурвуулаа нэг зүгт харж, нэг санаа бодолтой байгаа гээд өдөржин хамт суусан. Энэ нь дээд түвшиндээ нэгдмэл байна гэж ойлгогдсон. Миний хэлэх гэсэн гол санаа бол Оюутолгойн гэрээнд тийм зарчмын чухал өөрчлөлт оруулах болбол бусад нам, олон нийтийн дэмжлэг, консенсусаар буюу зөвшлөөр хийвэл цаашид урт хугацаанд тогтвортой мөрдөгдөх ач холбогдолтой юм гэдэг санаа. Сонгууль болгоны дараа л уул уурхайн нэг том төсөлтэйгээ ноцолдсоор байгаад баларч байгаа манайхаас холгүй нэг улсын сургамжийг л бодсон юм.

-Манай Улс гэрээний нөхцөлөө өөрчилж Риогоос тийм тусгай роялти авах  боломжтой юу?

-Боломжтойгоор барах уу. Хоёр тал ямар ч асуудлаар ямар ч гэрээний тохиролцоонд хүрэх нь нээлттэй. Манай улсын хуулинд  ч тусгай роялтигийн талаар заалт байгаа. Энэ нь олон улсад ч байдаг түгээмэл жишиг. Хөгжиж байгаа орнууд үндэстэн дамнасан корпорацуудаас (ҮДК) ашиг орлогын татвар, ногдол ашгаа гүйцэд авч чадахгүй, хохироод байхаар нь бодож олсон шийдэл гэж ойлгож болно. Хөгжиж байгаа орнууд хүний нөөцийн чадавхи сул, бас авилгад өртөмтгий. Гэтэл том ҮДК-ууд өртөг зардлаа өсгөх, шилжүүлэх, татвар төлөх ашиг орлогоо бууруулах мянган аргатай гээд бодчих. Үйл ажиллагаагаараа дэлхийг хэрсэн Рио Тинто компанийн хөрөнгө гэхэд л Монгол Улсын ДНБ-ээс даруй долоо дахин их. Тэр хэмжээгээрээ дэлхийн хэмжээний хүний нөөцийн чадавхитай, туршлагатай, ухаантай менежерүүд, мэргэжилтнүүдтэй. Багш, профессорууд гэсэн үг. Бид бол суралцаж байгаа оюутантай л дүйх байх. Тиймээс тусгай роялти авахаар тохиролцож чадвал бид эх орондоо эзэн нь байна даа, тэдний ухаж гаргаж байгаа эрдэс баялгийг сайн лаборатори, багаж хэрэгслээр шинжлэх, хэмжих ажлаа сайн хийгээд, ачилт болгоноос авах мөнгөө тоолоод сууна гэсэн үг.

-Роялти, татвар хоёрыг харьцуулж болох уу?

-Шууд харьцуулах төвөгтэй. Татвар бол компанийн ашиг орлоготой уялдана. Роялти бол компанийн ашигт ажиллагаанаас үл хамаарч, борлуулсан бүтээгдэхүүний үнийн дүнгээс авах тусгай төлбөр. Бүтээгдэхүүний 1 хувийн роялти, компанийн ашгаас авах 5 хувийн татвартай тэнцдэг гэж ярьдаг.

-Рио манай 1,7 тэрбум долларыг хүчингүй болгох санал хэлсэн гэх. Ингэж болох уу?

-Байдаг л зүйл. Рио Тинто Мозамбикт нүүрсний ордод хөрөнгө оруулаад, дараа нь 4 тэрбум доллараа хүчингүй болгож байсныг санаж байна.

-Л.Оюун-Эрдэнэ Ерөнхий сайдын хийх хамгийн чухал гурван ажил юу вэ, таны бодлоор?

-Залуу хүн юу хийхээ надаар заалгахгүй мэдэж байгаа даа. Гэвч бодлоо хэл гэж байгаа бол, нэгд, Оюутолгойн гэрээг шинэчилж, төслийг үргэлжлүүлэх. Ялангуяа түүхий эдийн үнийн өсөлтийн супер циклийг алдахгүй байх нь аль аль талдаа ашигтай.  Хоёрт, “Цахим Монгол” төслөө бүрэн утгаар нь хэрэгжүүлж, төр засгийн үйл ажиллагааг, ялангуяа зөвшөөрлийн системийг цахим болгох. Цахимжуулах тал дээр манай улс бусад орноос олон арван жилийн хоцрогдолтой явж ирсэн. Гуравт, вакцинжуулалтын ажлаа сайн хийж, бизнесийн үйл ажиллагааг үе шаттай эхлүүлж, агаарын хилээ нээх. Хоёр хөрш рүүгээ ч явах боломжгүй байна. Онгоцны нэг талын билеттэй, хэзээ буцах нь ойлгомжгүй байдлыг өөрчлөх цаг болжээ.  

Г.НАРАН

 

 

 

ФОТО:

Сэдвүүд :
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Нэг аяга цай хэрхэн Их Британийг Монголын анхны метроны системийг барихад хүргэсэн бэ
Ерөнхийлөгчийг УИХ-уу, Ерөнхийлөгч Засгийн газрыг уу?!
“Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр”-ийг “эзэн”-д нь буцаах улс төрийн тохироо хийсэн үү?
Г.Занданшатар “…Татвар төлөгчдийн мөнгө л гэж бий” гэдэг үгээ Б.Чойжилсүрэнд зориулсан уу?
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
9 цагийн өмнө өмнө

"Байр түрээслүүлнэ” гэх залилах гэмт хэргээс сэрэмжлүүлж байна

9 цагийн өмнө өмнө

Нэгдүгээр ангийн элсэлтийн цахим бүртгэл өнөөдрөөс эхэллээ

9 цагийн өмнө өмнө

Зээлийн мэдээллийн сан тогтмол шинэчлэгдэж, зээлжих зэрэглэл тогтоосноор иргэдийн санхүүгийн төлөвлөлт сайжирна

9 цагийн өмнө өмнө

Г.Занданшатар: Төсвийг ил тод нээлттэй хэлэлцсэнээр авлигын индексийг бууруулахад нөлөөлнө

10 цагийн өмнө өмнө

NYT: Украиныг НАТО-д элсүүлэх боломжийг АНУ-аас шаардаж байна

10 цагийн өмнө өмнө

Машин жолоодож яваад замын хажуу руу онхолдож нас баржээ

10 цагийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй харагчин үхэр өдөр

10 цагийн өмнө өмнө

Бага зэргийн бороо орно

1 өдрийн өмнө өмнө

Нийслэлийн хэмжээнд энэ онд нийт 34 байршилд 100.9 км авто замыг шинэчилж дууслаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Байгалийн хадлан, бэлчээрийн ногоон өвс хадаж экспортод гаргахыг хориглолоо

1 өдрийн өмнө өмнө

Нэг аяга цай хэрхэн Их Британийг Монголын анхны метроны системийг барихад хүргэсэн бэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Нийслэлийн хөрөнгө оруулалтаар 204 хороо тус бүрд тохижилтын ажил хийж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Үйлчилгээний газрын хаалгыг эвдэж архи согтууруулах ундааны зүйл хулгайлжээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Гадаад улсын иргэн өртөж хохирсон халаасны хулгайн гэмт хэргийг илрүүллээ

1 өдрийн өмнө өмнө

МИС-ийн уулзварыг олон түвшний болгохоор холбогдох байгууллагуудтай зөвшилцөж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Баянхонгор-Шаргалжуут чиглэлийн хатуу хучилттай авто замын ажил 27 хувьтай үргэлжилж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Ус гүн цэвэрлэх үйлдвэрийн барилгын ажил 99.5 хувийн гүйцэтгэлтэй байна

1 өдрийн өмнө өмнө

“Биг”-ийн уулзвараас Саппорогийн уулзвар хүртэлх авто замын зүүн эгнээг хэсэгчлэн хааж, шинэчлэлт хийнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Ерөнхийлөгчийг УИХ-уу, Ерөнхийлөгч Засгийн газрыг уу?!

1 өдрийн өмнө өмнө

Монгол Улсад төлбөрт таавар, бооцоот болон цахим мөрийтэй тоглоомын үйл ажиллагаа эрхлэхийг хориглов

1 өдрийн өмнө өмнө

Долоон улаан мэнгэтэй хар хулгана өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 18-20 хэм дулаан байна

2025-08-07 өмнө

Улаанбаатарын түгжрэлийг бууруулах салбар төмөр замыг үндэсний компаниуд тавьж байна

2025-08-07 өмнө

Богд хааны Хүрэн ордны зүүн талын барилгын ажлыг зогсоож, хуулийн дагуу газрыг буцаан авна

2025-08-07 өмнө

Тасганы овооны дөрвөн замын уулзварыг хааж, шинэчилнэ

2025-08-07 өмнө

Тавилга захиалаад залилуулжээ

2025-08-07 өмнө

Хутга тулган бусдыг дээрэмдсэн этгээдийг олж тогтоон, дайчлан баривчиллаа

2025-08-07 өмнө

“Багахангай-Хөшигийн хөндий” чиглэлийн салбар төмөр зам барих төслийн бүтээн байгуулалтын ажлын явцтай биечлэн танилцлаа

2025-08-07 өмнө

Амьтны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулиар иргэн зайлшгүй шаардлагаар саарал чоно агнасан бол хуулийн хариуцлага хүлээхгүй

2025-08-07 өмнө

Н.Өнөрцэцэг: МАН, ер нь дарга нар дуугарсан хүнд аймар дургүй

САНАЛ БОЛГОХ
2025-08-05 өмнө

Явган хүний замыг шинэчлэхдээ нийт 22.9 км агаарын шилэн кабелуудыг газар доогуур хонгилын системээр сувагчилна

2025-08-07 өмнө

Тасганы овооны дөрвөн замын уулзварыг хааж, шинэчилнэ

2025-08-06 өмнө

Өгий нуурыг бохирдол ширгэлтээс хамгаалах, урсцыг сайжруулахад тусгасан дөрвөн тэрбум төгрөгийг ингэж зарцуулжээ

2025-08-06 өмнө

"Орон сууцны ипотекийн зээл" МИК-рүү шилжээгүй байхад ажлаа солих боломжтой юу

2025-08-06 өмнө

СХД-ийн 19-р хороонд ашиглалтын шаардлага хангахгүй орон сууцыг буулган дахин барилгажуулж байна

2025-08-06 өмнө

Дэнжийн мянгын дулааны станц барих нэгж талбарын газар чөлөөлөлт 90 орчим хувьтай байна

2025-08-07 өмнө

Тавилга захиалаад залилуулжээ

2025-08-07 өмнө

“Ашид Капитал Ассет ТЗК” ХХК-ийн хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасны анхдагч зах зээлийн арилжаа нээгдлээ

2025-08-07 өмнө

Хутга тулган бусдыг дээрэмдсэн этгээдийг олж тогтоон, дайчлан баривчиллаа

2025-08-07 өмнө

Н.Өнөрцэцэг: МАН, ер нь дарга нар дуугарсан хүнд аймар дургүй

2025-08-06 өмнө

Гурван хөх мэнгэтэй улаагчин хонь өдөр

2025-08-07 өмнө

Богд хааны Хүрэн ордны зүүн талын барилгын ажлыг зогсоож, хуулийн дагуу газрыг буцаан авна

2025-08-06 өмнө

Богд хааны ордон болон түүх, соёлын өвийг хамгаалах талаар Ерөнхий сайд үүрэг даалгавар өглөө

2025-08-06 өмнө

ДЦС-5 төслийн уралдаант шалгаруулалтын богино жагсаалтад орсон 2 оролцогч төслийн саналаа ирүүллээ

2025-08-06 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 24-26 хэм дулаан байна

2025-08-07 өмнө

Хан-Уул дүүргийн 16 дугаар хороонд 280 хүүхдийн бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолборыг ашиглалтад хүлээлгэн өглөө

2025-08-07 өмнө

Намрын уур орох өдөр

2025-08-07 өмнө

Урт цагаан цэцэрлэгт хүрээлэнгийн далд зогсоол болон тохижилтын ажлын нийт явц 82 хувьтай үргэлжилж байна

2025-08-07 өмнө

Бороо орно, өдөртөө 23-25 хэм дулаан байна

2025-08-06 өмнө

"Эрдэнэт медикал" эмнэлгийг Хойд бүсийн хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төв болголоо

2025-08-06 өмнө

Төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотой 109 компанийг 87 болгоно

2025-08-07 өмнө

Улаанбаатарын түгжрэлийг бууруулах салбар төмөр замыг үндэсний компаниуд тавьж байна

2025-08-05 өмнө

Э.Батшугар: Цаасан И-Баримтыг халж бүрэн цахимжуулах ажлыг эхлүүллээ

2025-08-06 өмнө

Төрийн жинхэнэ албан хаагчдын ажлын гүйцэтгэл, үнэлгээг цахим хуудаст байршуулна

2025-08-05 өмнө

“Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр”-ийг “эзэн”-д нь буцаах улс төрийн тохироо хийсэн үү?

2025-08-05 өмнө

Монгол Улс баялгийн сан, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр Оманы Султант Улстай хамтран ажиллана

2025-08-05 өмнө

Ипотекийн зээлийн урьдчилгаа төлбөрийн батлан даалтын талаархи мэдээллийг хүргэж байна

2025-08-05 өмнө

Орлогод нийцсэн орон сууцны санхүүжилтийн загвар боловсруулж, Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулна

2025-08-07 өмнө

Г.Занданшатар: Алдагдалтай ТӨК-ийн захирлууд өндөр цалин авдаг байж болохгүй

2025-08-05 өмнө

IEM COLOGNE 2025 тэмцээний шилдэг бичлэг

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.