• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Цусны даралт ихсэлт залуужсаны үндсэн шалтгаан нь буруу хооллолт

“Манай ажлын гурван залуу хэдхэн хоногийн зайтай харваад нас барчихсан. Миний толгой эргээд, хааяа зүрх өвддөг ч тоодоггүй байсан. Харин сүүлийн үед айгаад түгшүүртэй болчихлоо. Шөнөдөө нойр ч хүрэхгүй юм” гэж ярих Т.Өнөр одоо 26 настай. Сар хүрэхгүй хугацаанд түүнтэй хамт ажилладаг 30 орчим насны хоёр эрэгтэй, нэг эмэгтэй артерийн даралт ихсэх гэсэн ижил оноштойгоор хорвоог орхижээ. Тэдний нэг нь олон жилийн шаргуу хөдөлмөрийнхөө үр шимийг хүртэж тушаал дэвшээд тав ч хоноогүй байхдаа таалал төгсч, шинэхэн залуухан даргын өрөө эзгүйрсэн энэ сэтгэл шимшрүүлэм түүх Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотод тун саяхан болсон юм. Яг ийм гашуун түүх Т.Өнөрийн эргэн тойронд гурвантаа, өөр хэн нэгэнд хоёронтоо гээд л маш олон удаа тохиолдох болсныг эрхэм уншигч та сонссон болов уу.

Т.Өнөрийн ажлын газрын шинэхэн дарга агсан Г эрт ирж их ажил амжуулахын тулд цайгаа уухгүйгээр гэрээсээ гардаг байжээ. Тийн ажил дээрээ ирээд өлөн элгэн дээрээ нойроо сэргээхийн тулд нэг аяга найруулсан хар кофе уудаг. Энэ нь эцэстээ зуршил болж кофе уухгүй л бол нойр нь хүрдэг болсон байж. Кофегоо ууж сэргэсэн Г гурван цаг орчим тасралтгүй нөтбүүкнийхээ ард сууж ажилласныхаа дараагаар 11:00 цагийн орчимд өглөөний цайндаа зэргэлдээх зоогийн газраас мантуун бууз эсвэл хуушуур авч иддэг байсан гэнэ. Үүнийхээ дараагаар мөн л тасралтгүй сууж ажилласаар 14:00 цагийн үед оффисийнхоо доор байрлах сүлжээ дэлгүүрээс савлаж бэлтгэсэн хоол авч иднэ. Тэндээсээ гаазтай ундаа, бургер, кимбаб зэргийг авч ажилдаа буцаж ирээд оройны 22:00 цаг хүртэл ажиллана. Г энэ хуваарийн дагуу ижил төрлийн хоол идэж, ихэнх өдрийг өнгөрөөдөг байсан хэмээн Т.Өнөр бидэнд дурслаа. Цусны даралт ихсэх өвчин нь хооллолттой салшгүй холбоотой байдаг учир Г-гийн хооллолтыг бид асууж, нарийвчлан тэмдэглэж авсан нь энэ. Дахин нэг хүн унтах нойр, идэх хоолондоо зарцуулах цагаа хумслан зүтгэчхээд хүсэн хүлээсэн тушаалдаа очсон мөртлөө буруу хооллолтоос үүдэлтэйгээр цэл залуугаараа хорвоог орхихгүй байгаасай гэсэндээ энэхүү түүхийг бичиж сууна.

 

“18-20 НАСНЫХАН ДАРАЛТ ИХСЭХ ЗОВИУРТАЙ ИХ ИРЖ БАЙНА”

 Цусны даралт ихсэх өвчний нас яагаад ийн залуужсан хийгээд үндсэн үүдэл шалтгааныг олохоор бид Баянзүрх дүүргийн I хорооны “Хүн төвт” өрхийн эрүүл мэндийн төвийг зорилоо. Тус өрхийн эмнэлэгт 10278 иргэн бүртгэлтэй байдаг агаад эмнэлгээр үйлчлүүлэгч иргэдийн 70-80 хувь нь даралт ихсэлттэй орж ирдэг байна. Үүнээс гадна цар тахалтай холбоотойгоор цусны өтгөрөл ихэсчээ.

Энэ талаар I хорооны “Хүн төвт” өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч Э.Эрдэнэцацрал “Манай эмнэлэг даралтаа үзүүлж байгаа хүн бүрт артерийн даралтаа хэмжих карт нээдэг. Даралтаа өдөрт гурван удаа үзээд тэмдэглэхийг зөвлөдөг. Насанд хүрэгчдийн 70-80 хувь нь даралт ихсэлттэй орж ирдэг. Энэ нь  хоол, чихэрлэг ундааны хэрэглээ, хөдөлгөөний дутагдалтай холбоотой байдаг. Үүнээс гадна шинжилгээ өгч байгаа хүмүүсийн ихэнхид нь холестериний хэмжээ их гарсан учир нарийн мэргэжлийн эмч нар цус шингэлэх эм бичиж өгдөг болсон. “Толгой өвдлөө, даралт ихэслээ” гэж ирдэг нь хүчилтөрөгчийн дутагдал, цусны өтгөрөлтэй холбоотой байна. Эдгээр үйлчлүүлэгчдийн 90-95 хувь нь COVID-19 халдвар авсан байна. Даралт ихсэх оноштой иргэдийн ихэнх хувийг 40-70 насныхан эзэлдэг. Гэвч сүүлийн үед 18-20 насныхан даралт ихсэх, зүрхний цохилт түргэсэх гэсэн зовиуртайгаар их ирж байна. Шалтгаан нь хооллолт, хөдөлгөөнтэй холбоотой. Бага насны хүүхдүүд түргэн хоол их иддэг, ус бага, ундаа их уудгаас жингийн илүүдэлтэй орж ирдэг. Эдгээр хүүхдүүд артерийн даралт ихсэх өвчнөөр залуудаа өвчлөх магадлал маш өндөр” гэсэн юм.

Үүний дараагаар бид тус дүүргийн XVI хорооны Насан-Урт өрхийн эрүүл мэндийн төв рүү очлоо. Тус эмнэлгийн хувьд ч цар тахлаас шалтгаалахгүйгээр артерийн даралт ихсэх өвчний тоо ихсэж, нас нь залуужиж байгааг эмч Б.Цэрэнпунцаг онцолж байв.Энэ нь буруу хооллолт, нэмэлт амтлагчтай бүтээгдэхүүний хэт их хэрэглээ, хөдөлгөөний  хомсдолтой холбоотой аж.

Энэ талаар Насан-Урт өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч Б.Цэрэнпунцаг “Монголчууд давсны хэрэглээ өндөр, ногоо бага хэрэглэдэг нь артерийн даралт ихсэх өвчний суурь шалтгаан болж байна. Энэ өвчний тоо ихэссэн нь цар тахалтай холбоогүй. Харин эрт илрүүлэгтэй холбоотой болов уу. Артерийн даралт ихсэх өвчин нь анхдагч, хоёрдогч гэсэн хоёр төрөлтэй. Аль эрхтнээс шалтгаалснаараа өөр байдаг. Анхдагч даралт ихсэлт их залуужсан. Манай эмнэлэгт 17 настай хүүхэд ирсэн. Тэр хүүхэд багаасаа амтлагчтай чипс иддэг байсан. Энэ нь бөөрийг нь гэмтээгээд бөөрнөөс хамааралтай даралт нь ихэссэн зовуурьтай ирсэн. Илэрч байгаа нь даралт ихсэлт боловч цаашлаад бөөрний дутагдал болох эрсдэлтэй. Үүнээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд давсны хэрэглээгээ багасгаж, идэвхитэй хөдөлгөөн хийж, бүх төрлийн ундаа, чихэр, чипсийг багасгаж хориглоорой гэж зөвлөе. Учир нь даралт ихсэлтийн дундаж нас 38-40 байдаг ч жил ирэх тусам залуужиж байна” гэсэн юм.

Ийн толгой өвдөх, шилэн хүзүү хөших, дотор муухайрах гэсэн шинж илэрвэл хамгийн эхэнд даралтаа хянана. Ихэссэн тохиолдолд дур мэдэн эм хэрэглэх биш хамгийн ойрын эмнэлэгт хандах хэрэгтэйг эмч санууллаа. Ямар эрхтний тогтолцооноос шалтгаалан даралт ихсэж байгааг эмчээр үзүүлээд тохирсон эмээ авах нь чухал юм. Үүнээс гадна жилдээ нэг удаа гурван төрлийн шинжилгээгээ өгч хэвших нь артерийн даралт ихсэхээс үүдэлтэй өвчлөл, нас баралтаас сэргийлнэ гэдгийг эмч нар зөвлөсөн юм.

Дэлхийд сүүлийн 30 жилийн хугацаанд 30-79 насныхны артерийн даралт ихсэх өвчний тоо 650 саяаас 1.3 тэрбумд хүртлээ өссөн гэж эрүүл мэндийн төрөлжсөн сэтгүүл “Lancet” мэдээлэв. Артерийн даралт ихсэлт нь зүрх, тархи, бөөрний өвчлөлийг нэмэгдүүлж, нас баралтын тэргүүлэх шалтгааны нэгт тооцогдож байна. Тодруулбал, дэлхийн хэмжээнд нийт нас баралтын 13 хувь нь артерийн даралт ихсэлттэй холбоотой байна. Мөн дэлхийд цусны даралт ихсэх өвчин залуужиж, 20-40 насныхан их өртөх болсон гэж “The Washington post” мэдээлсэн байна. Эдгээрийн талаас илүү хувь нь Ази тивд амьдарч байна. ДЭМБ-ын мэдээлснээр артерийн даралт ихсэлт нь дөрвөн эрэгтэй тутмын нэг, таван эмэгтэй тутмын нэгт нас барах шалтгаан болж байна. Харин Монгол Улсад зүрх судасны тогтолцооны өвчнөөр өнгөрсөн онд 6213 хүн нас баржээ.  Энэ нь нийт нас баралтын 32 хувийг эзэлж байна. ЭМЯ-наас мэдээлснээр нийт цус харвалтын 20-26 хувь нь залуус байгаа нь өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад нэмэгдээгүй үзүүлэлт аж. Харин ДЭМБ-ын судалгаанд дурьдсанаар 2019 оны байдлаар нийт насанд хүрэгчдийн 24 хувь нь цусны даралт ихсэх өвчинтэй байжээ.

Цусны даралт ихсэлт нь гагцхүү хувь хүний амьдралын хэвшилтэй салшгүй холбоотой байна. Буруу хооллолт, давсны хэт их хэрэглээ, хөдөлгөөний хомсдол, чихэрлэг бүтээгдэхүүний зохисгүй хэрэглээ нь нийтлэлийн эхэнд дурдсан “Г”-гийн түүхийг давтах үндсэн шалтгаан болдог байна. Тиймээс  амьдралын хэв маягаа өөрчлөх нь эрүүлээр урт нас­лахын чухал суурь болж байгаа юм.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 27. МЯГМАР ГАРАГ. № 186 (6918)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
3500 ам метр талбайг ариутгалаа
Нийслэлийн хэмжээнд 15 машин, 30 ариутгагчаар үерийн дараах ариутгал халдваргүйтгэл хийж байна
Өнгөрсөн шөнө 30 байршилд алба хаагчид 39 мотопомп, 87 техник хэрэгсэлтэй үерийн эрсдэлээс сэргийлж ажиллалаа
Таван шар мэнгэтэй харагчин гахай өдөр



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Цусны даралт ихсэлт залуужсаны үндсэн шалтгаан нь буруу хооллолт

“Манай ажлын гурван залуу хэдхэн хоногийн зайтай харваад нас барчихсан. Миний толгой эргээд, хааяа зүрх өвддөг ч тоодоггүй байсан. Харин сүүлийн үед айгаад түгшүүртэй болчихлоо. Шөнөдөө нойр ч хүрэхгүй юм” гэж ярих Т.Өнөр одоо 26 настай. Сар хүрэхгүй хугацаанд түүнтэй хамт ажилладаг 30 орчим насны хоёр эрэгтэй, нэг эмэгтэй артерийн даралт ихсэх гэсэн ижил оноштойгоор хорвоог орхижээ. Тэдний нэг нь олон жилийн шаргуу хөдөлмөрийнхөө үр шимийг хүртэж тушаал дэвшээд тав ч хоноогүй байхдаа таалал төгсч, шинэхэн залуухан даргын өрөө эзгүйрсэн энэ сэтгэл шимшрүүлэм түүх Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотод тун саяхан болсон юм. Яг ийм гашуун түүх Т.Өнөрийн эргэн тойронд гурвантаа, өөр хэн нэгэнд хоёронтоо гээд л маш олон удаа тохиолдох болсныг эрхэм уншигч та сонссон болов уу.

Т.Өнөрийн ажлын газрын шинэхэн дарга агсан Г эрт ирж их ажил амжуулахын тулд цайгаа уухгүйгээр гэрээсээ гардаг байжээ. Тийн ажил дээрээ ирээд өлөн элгэн дээрээ нойроо сэргээхийн тулд нэг аяга найруулсан хар кофе уудаг. Энэ нь эцэстээ зуршил болж кофе уухгүй л бол нойр нь хүрдэг болсон байж. Кофегоо ууж сэргэсэн Г гурван цаг орчим тасралтгүй нөтбүүкнийхээ ард сууж ажилласныхаа дараагаар 11:00 цагийн орчимд өглөөний цайндаа зэргэлдээх зоогийн газраас мантуун бууз эсвэл хуушуур авч иддэг байсан гэнэ. Үүнийхээ дараагаар мөн л тасралтгүй сууж ажилласаар 14:00 цагийн үед оффисийнхоо доор байрлах сүлжээ дэлгүүрээс савлаж бэлтгэсэн хоол авч иднэ. Тэндээсээ гаазтай ундаа, бургер, кимбаб зэргийг авч ажилдаа буцаж ирээд оройны 22:00 цаг хүртэл ажиллана. Г энэ хуваарийн дагуу ижил төрлийн хоол идэж, ихэнх өдрийг өнгөрөөдөг байсан хэмээн Т.Өнөр бидэнд дурслаа. Цусны даралт ихсэх өвчин нь хооллолттой салшгүй холбоотой байдаг учир Г-гийн хооллолтыг бид асууж, нарийвчлан тэмдэглэж авсан нь энэ. Дахин нэг хүн унтах нойр, идэх хоолондоо зарцуулах цагаа хумслан зүтгэчхээд хүсэн хүлээсэн тушаалдаа очсон мөртлөө буруу хооллолтоос үүдэлтэйгээр цэл залуугаараа хорвоог орхихгүй байгаасай гэсэндээ энэхүү түүхийг бичиж сууна.

 

“18-20 НАСНЫХАН ДАРАЛТ ИХСЭХ ЗОВИУРТАЙ ИХ ИРЖ БАЙНА”

 Цусны даралт ихсэх өвчний нас яагаад ийн залуужсан хийгээд үндсэн үүдэл шалтгааныг олохоор бид Баянзүрх дүүргийн I хорооны “Хүн төвт” өрхийн эрүүл мэндийн төвийг зорилоо. Тус өрхийн эмнэлэгт 10278 иргэн бүртгэлтэй байдаг агаад эмнэлгээр үйлчлүүлэгч иргэдийн 70-80 хувь нь даралт ихсэлттэй орж ирдэг байна. Үүнээс гадна цар тахалтай холбоотойгоор цусны өтгөрөл ихэсчээ.

Энэ талаар I хорооны “Хүн төвт” өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч Э.Эрдэнэцацрал “Манай эмнэлэг даралтаа үзүүлж байгаа хүн бүрт артерийн даралтаа хэмжих карт нээдэг. Даралтаа өдөрт гурван удаа үзээд тэмдэглэхийг зөвлөдөг. Насанд хүрэгчдийн 70-80 хувь нь даралт ихсэлттэй орж ирдэг. Энэ нь  хоол, чихэрлэг ундааны хэрэглээ, хөдөлгөөний дутагдалтай холбоотой байдаг. Үүнээс гадна шинжилгээ өгч байгаа хүмүүсийн ихэнхид нь холестериний хэмжээ их гарсан учир нарийн мэргэжлийн эмч нар цус шингэлэх эм бичиж өгдөг болсон. “Толгой өвдлөө, даралт ихэслээ” гэж ирдэг нь хүчилтөрөгчийн дутагдал, цусны өтгөрөлтэй холбоотой байна. Эдгээр үйлчлүүлэгчдийн 90-95 хувь нь COVID-19 халдвар авсан байна. Даралт ихсэх оноштой иргэдийн ихэнх хувийг 40-70 насныхан эзэлдэг. Гэвч сүүлийн үед 18-20 насныхан даралт ихсэх, зүрхний цохилт түргэсэх гэсэн зовиуртайгаар их ирж байна. Шалтгаан нь хооллолт, хөдөлгөөнтэй холбоотой. Бага насны хүүхдүүд түргэн хоол их иддэг, ус бага, ундаа их уудгаас жингийн илүүдэлтэй орж ирдэг. Эдгээр хүүхдүүд артерийн даралт ихсэх өвчнөөр залуудаа өвчлөх магадлал маш өндөр” гэсэн юм.

Үүний дараагаар бид тус дүүргийн XVI хорооны Насан-Урт өрхийн эрүүл мэндийн төв рүү очлоо. Тус эмнэлгийн хувьд ч цар тахлаас шалтгаалахгүйгээр артерийн даралт ихсэх өвчний тоо ихсэж, нас нь залуужиж байгааг эмч Б.Цэрэнпунцаг онцолж байв.Энэ нь буруу хооллолт, нэмэлт амтлагчтай бүтээгдэхүүний хэт их хэрэглээ, хөдөлгөөний  хомсдолтой холбоотой аж.

Энэ талаар Насан-Урт өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч Б.Цэрэнпунцаг “Монголчууд давсны хэрэглээ өндөр, ногоо бага хэрэглэдэг нь артерийн даралт ихсэх өвчний суурь шалтгаан болж байна. Энэ өвчний тоо ихэссэн нь цар тахалтай холбоогүй. Харин эрт илрүүлэгтэй холбоотой болов уу. Артерийн даралт ихсэх өвчин нь анхдагч, хоёрдогч гэсэн хоёр төрөлтэй. Аль эрхтнээс шалтгаалснаараа өөр байдаг. Анхдагч даралт ихсэлт их залуужсан. Манай эмнэлэгт 17 настай хүүхэд ирсэн. Тэр хүүхэд багаасаа амтлагчтай чипс иддэг байсан. Энэ нь бөөрийг нь гэмтээгээд бөөрнөөс хамааралтай даралт нь ихэссэн зовуурьтай ирсэн. Илэрч байгаа нь даралт ихсэлт боловч цаашлаад бөөрний дутагдал болох эрсдэлтэй. Үүнээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд давсны хэрэглээгээ багасгаж, идэвхитэй хөдөлгөөн хийж, бүх төрлийн ундаа, чихэр, чипсийг багасгаж хориглоорой гэж зөвлөе. Учир нь даралт ихсэлтийн дундаж нас 38-40 байдаг ч жил ирэх тусам залуужиж байна” гэсэн юм.

Ийн толгой өвдөх, шилэн хүзүү хөших, дотор муухайрах гэсэн шинж илэрвэл хамгийн эхэнд даралтаа хянана. Ихэссэн тохиолдолд дур мэдэн эм хэрэглэх биш хамгийн ойрын эмнэлэгт хандах хэрэгтэйг эмч санууллаа. Ямар эрхтний тогтолцооноос шалтгаалан даралт ихсэж байгааг эмчээр үзүүлээд тохирсон эмээ авах нь чухал юм. Үүнээс гадна жилдээ нэг удаа гурван төрлийн шинжилгээгээ өгч хэвших нь артерийн даралт ихсэхээс үүдэлтэй өвчлөл, нас баралтаас сэргийлнэ гэдгийг эмч нар зөвлөсөн юм.

Дэлхийд сүүлийн 30 жилийн хугацаанд 30-79 насныхны артерийн даралт ихсэх өвчний тоо 650 саяаас 1.3 тэрбумд хүртлээ өссөн гэж эрүүл мэндийн төрөлжсөн сэтгүүл “Lancet” мэдээлэв. Артерийн даралт ихсэлт нь зүрх, тархи, бөөрний өвчлөлийг нэмэгдүүлж, нас баралтын тэргүүлэх шалтгааны нэгт тооцогдож байна. Тодруулбал, дэлхийн хэмжээнд нийт нас баралтын 13 хувь нь артерийн даралт ихсэлттэй холбоотой байна. Мөн дэлхийд цусны даралт ихсэх өвчин залуужиж, 20-40 насныхан их өртөх болсон гэж “The Washington post” мэдээлсэн байна. Эдгээрийн талаас илүү хувь нь Ази тивд амьдарч байна. ДЭМБ-ын мэдээлснээр артерийн даралт ихсэлт нь дөрвөн эрэгтэй тутмын нэг, таван эмэгтэй тутмын нэгт нас барах шалтгаан болж байна. Харин Монгол Улсад зүрх судасны тогтолцооны өвчнөөр өнгөрсөн онд 6213 хүн нас баржээ.  Энэ нь нийт нас баралтын 32 хувийг эзэлж байна. ЭМЯ-наас мэдээлснээр нийт цус харвалтын 20-26 хувь нь залуус байгаа нь өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад нэмэгдээгүй үзүүлэлт аж. Харин ДЭМБ-ын судалгаанд дурьдсанаар 2019 оны байдлаар нийт насанд хүрэгчдийн 24 хувь нь цусны даралт ихсэх өвчинтэй байжээ.

Цусны даралт ихсэлт нь гагцхүү хувь хүний амьдралын хэвшилтэй салшгүй холбоотой байна. Буруу хооллолт, давсны хэт их хэрэглээ, хөдөлгөөний хомсдол, чихэрлэг бүтээгдэхүүний зохисгүй хэрэглээ нь нийтлэлийн эхэнд дурдсан “Г”-гийн түүхийг давтах үндсэн шалтгаан болдог байна. Тиймээс  амьдралын хэв маягаа өөрчлөх нь эрүүлээр урт нас­лахын чухал суурь болж байгаа юм.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 27. МЯГМАР ГАРАГ. № 186 (6918)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Нийслэл
  • •Засгийн газар
  • •Уул уурхай
  • •E-Sport
  • •Ипотекийн зээл
  • •Боловсрол
  • •Гадаад харилцаа
  • •Яам, Агентлаг
  • •Сурвалжлага
  • •Улсын Онцгой Комисс
  • •Нийтлэл
  • •Байнгын хороо
  • •Ярилцлага
  • •Гэмт хэрэг
  • •ММ-ын тодруулга
ХУРААХ
АН-ынхны бас нэг нууц уулзалт...
Монгол Улсад телевизийн салбар...

Цусны даралт ихсэлт залуужсаны үндсэн шалтгаан нь буруу хооллолт

ДОЛЖИНЖАВ 2022-09-27
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Цусны даралт ихсэлт залуужсаны үндсэн шалтгаан нь буруу хооллолт

“Манай ажлын гурван залуу хэдхэн хоногийн зайтай харваад нас барчихсан. Миний толгой эргээд, хааяа зүрх өвддөг ч тоодоггүй байсан. Харин сүүлийн үед айгаад түгшүүртэй болчихлоо. Шөнөдөө нойр ч хүрэхгүй юм” гэж ярих Т.Өнөр одоо 26 настай. Сар хүрэхгүй хугацаанд түүнтэй хамт ажилладаг 30 орчим насны хоёр эрэгтэй, нэг эмэгтэй артерийн даралт ихсэх гэсэн ижил оноштойгоор хорвоог орхижээ. Тэдний нэг нь олон жилийн шаргуу хөдөлмөрийнхөө үр шимийг хүртэж тушаал дэвшээд тав ч хоноогүй байхдаа таалал төгсч, шинэхэн залуухан даргын өрөө эзгүйрсэн энэ сэтгэл шимшрүүлэм түүх Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотод тун саяхан болсон юм. Яг ийм гашуун түүх Т.Өнөрийн эргэн тойронд гурвантаа, өөр хэн нэгэнд хоёронтоо гээд л маш олон удаа тохиолдох болсныг эрхэм уншигч та сонссон болов уу.

Т.Өнөрийн ажлын газрын шинэхэн дарга агсан Г эрт ирж их ажил амжуулахын тулд цайгаа уухгүйгээр гэрээсээ гардаг байжээ. Тийн ажил дээрээ ирээд өлөн элгэн дээрээ нойроо сэргээхийн тулд нэг аяга найруулсан хар кофе уудаг. Энэ нь эцэстээ зуршил болж кофе уухгүй л бол нойр нь хүрдэг болсон байж. Кофегоо ууж сэргэсэн Г гурван цаг орчим тасралтгүй нөтбүүкнийхээ ард сууж ажилласныхаа дараагаар 11:00 цагийн орчимд өглөөний цайндаа зэргэлдээх зоогийн газраас мантуун бууз эсвэл хуушуур авч иддэг байсан гэнэ. Үүнийхээ дараагаар мөн л тасралтгүй сууж ажилласаар 14:00 цагийн үед оффисийнхоо доор байрлах сүлжээ дэлгүүрээс савлаж бэлтгэсэн хоол авч иднэ. Тэндээсээ гаазтай ундаа, бургер, кимбаб зэргийг авч ажилдаа буцаж ирээд оройны 22:00 цаг хүртэл ажиллана. Г энэ хуваарийн дагуу ижил төрлийн хоол идэж, ихэнх өдрийг өнгөрөөдөг байсан хэмээн Т.Өнөр бидэнд дурслаа. Цусны даралт ихсэх өвчин нь хооллолттой салшгүй холбоотой байдаг учир Г-гийн хооллолтыг бид асууж, нарийвчлан тэмдэглэж авсан нь энэ. Дахин нэг хүн унтах нойр, идэх хоолондоо зарцуулах цагаа хумслан зүтгэчхээд хүсэн хүлээсэн тушаалдаа очсон мөртлөө буруу хооллолтоос үүдэлтэйгээр цэл залуугаараа хорвоог орхихгүй байгаасай гэсэндээ энэхүү түүхийг бичиж сууна.

 

“18-20 НАСНЫХАН ДАРАЛТ ИХСЭХ ЗОВИУРТАЙ ИХ ИРЖ БАЙНА”

 Цусны даралт ихсэх өвчний нас яагаад ийн залуужсан хийгээд үндсэн үүдэл шалтгааныг олохоор бид Баянзүрх дүүргийн I хорооны “Хүн төвт” өрхийн эрүүл мэндийн төвийг зорилоо. Тус өрхийн эмнэлэгт 10278 иргэн бүртгэлтэй байдаг агаад эмнэлгээр үйлчлүүлэгч иргэдийн 70-80 хувь нь даралт ихсэлттэй орж ирдэг байна. Үүнээс гадна цар тахалтай холбоотойгоор цусны өтгөрөл ихэсчээ.

Энэ талаар I хорооны “Хүн төвт” өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч Э.Эрдэнэцацрал “Манай эмнэлэг даралтаа үзүүлж байгаа хүн бүрт артерийн даралтаа хэмжих карт нээдэг. Даралтаа өдөрт гурван удаа үзээд тэмдэглэхийг зөвлөдөг. Насанд хүрэгчдийн 70-80 хувь нь даралт ихсэлттэй орж ирдэг. Энэ нь  хоол, чихэрлэг ундааны хэрэглээ, хөдөлгөөний дутагдалтай холбоотой байдаг. Үүнээс гадна шинжилгээ өгч байгаа хүмүүсийн ихэнхид нь холестериний хэмжээ их гарсан учир нарийн мэргэжлийн эмч нар цус шингэлэх эм бичиж өгдөг болсон. “Толгой өвдлөө, даралт ихэслээ” гэж ирдэг нь хүчилтөрөгчийн дутагдал, цусны өтгөрөлтэй холбоотой байна. Эдгээр үйлчлүүлэгчдийн 90-95 хувь нь COVID-19 халдвар авсан байна. Даралт ихсэх оноштой иргэдийн ихэнх хувийг 40-70 насныхан эзэлдэг. Гэвч сүүлийн үед 18-20 насныхан даралт ихсэх, зүрхний цохилт түргэсэх гэсэн зовиуртайгаар их ирж байна. Шалтгаан нь хооллолт, хөдөлгөөнтэй холбоотой. Бага насны хүүхдүүд түргэн хоол их иддэг, ус бага, ундаа их уудгаас жингийн илүүдэлтэй орж ирдэг. Эдгээр хүүхдүүд артерийн даралт ихсэх өвчнөөр залуудаа өвчлөх магадлал маш өндөр” гэсэн юм.

Үүний дараагаар бид тус дүүргийн XVI хорооны Насан-Урт өрхийн эрүүл мэндийн төв рүү очлоо. Тус эмнэлгийн хувьд ч цар тахлаас шалтгаалахгүйгээр артерийн даралт ихсэх өвчний тоо ихсэж, нас нь залуужиж байгааг эмч Б.Цэрэнпунцаг онцолж байв.Энэ нь буруу хооллолт, нэмэлт амтлагчтай бүтээгдэхүүний хэт их хэрэглээ, хөдөлгөөний  хомсдолтой холбоотой аж.

Энэ талаар Насан-Урт өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч Б.Цэрэнпунцаг “Монголчууд давсны хэрэглээ өндөр, ногоо бага хэрэглэдэг нь артерийн даралт ихсэх өвчний суурь шалтгаан болж байна. Энэ өвчний тоо ихэссэн нь цар тахалтай холбоогүй. Харин эрт илрүүлэгтэй холбоотой болов уу. Артерийн даралт ихсэх өвчин нь анхдагч, хоёрдогч гэсэн хоёр төрөлтэй. Аль эрхтнээс шалтгаалснаараа өөр байдаг. Анхдагч даралт ихсэлт их залуужсан. Манай эмнэлэгт 17 настай хүүхэд ирсэн. Тэр хүүхэд багаасаа амтлагчтай чипс иддэг байсан. Энэ нь бөөрийг нь гэмтээгээд бөөрнөөс хамааралтай даралт нь ихэссэн зовуурьтай ирсэн. Илэрч байгаа нь даралт ихсэлт боловч цаашлаад бөөрний дутагдал болох эрсдэлтэй. Үүнээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд давсны хэрэглээгээ багасгаж, идэвхитэй хөдөлгөөн хийж, бүх төрлийн ундаа, чихэр, чипсийг багасгаж хориглоорой гэж зөвлөе. Учир нь даралт ихсэлтийн дундаж нас 38-40 байдаг ч жил ирэх тусам залуужиж байна” гэсэн юм.

Ийн толгой өвдөх, шилэн хүзүү хөших, дотор муухайрах гэсэн шинж илэрвэл хамгийн эхэнд даралтаа хянана. Ихэссэн тохиолдолд дур мэдэн эм хэрэглэх биш хамгийн ойрын эмнэлэгт хандах хэрэгтэйг эмч санууллаа. Ямар эрхтний тогтолцооноос шалтгаалан даралт ихсэж байгааг эмчээр үзүүлээд тохирсон эмээ авах нь чухал юм. Үүнээс гадна жилдээ нэг удаа гурван төрлийн шинжилгээгээ өгч хэвших нь артерийн даралт ихсэхээс үүдэлтэй өвчлөл, нас баралтаас сэргийлнэ гэдгийг эмч нар зөвлөсөн юм.

Дэлхийд сүүлийн 30 жилийн хугацаанд 30-79 насныхны артерийн даралт ихсэх өвчний тоо 650 саяаас 1.3 тэрбумд хүртлээ өссөн гэж эрүүл мэндийн төрөлжсөн сэтгүүл “Lancet” мэдээлэв. Артерийн даралт ихсэлт нь зүрх, тархи, бөөрний өвчлөлийг нэмэгдүүлж, нас баралтын тэргүүлэх шалтгааны нэгт тооцогдож байна. Тодруулбал, дэлхийн хэмжээнд нийт нас баралтын 13 хувь нь артерийн даралт ихсэлттэй холбоотой байна. Мөн дэлхийд цусны даралт ихсэх өвчин залуужиж, 20-40 насныхан их өртөх болсон гэж “The Washington post” мэдээлсэн байна. Эдгээрийн талаас илүү хувь нь Ази тивд амьдарч байна. ДЭМБ-ын мэдээлснээр артерийн даралт ихсэлт нь дөрвөн эрэгтэй тутмын нэг, таван эмэгтэй тутмын нэгт нас барах шалтгаан болж байна. Харин Монгол Улсад зүрх судасны тогтолцооны өвчнөөр өнгөрсөн онд 6213 хүн нас баржээ.  Энэ нь нийт нас баралтын 32 хувийг эзэлж байна. ЭМЯ-наас мэдээлснээр нийт цус харвалтын 20-26 хувь нь залуус байгаа нь өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад нэмэгдээгүй үзүүлэлт аж. Харин ДЭМБ-ын судалгаанд дурьдсанаар 2019 оны байдлаар нийт насанд хүрэгчдийн 24 хувь нь цусны даралт ихсэх өвчинтэй байжээ.

Цусны даралт ихсэлт нь гагцхүү хувь хүний амьдралын хэвшилтэй салшгүй холбоотой байна. Буруу хооллолт, давсны хэт их хэрэглээ, хөдөлгөөний хомсдол, чихэрлэг бүтээгдэхүүний зохисгүй хэрэглээ нь нийтлэлийн эхэнд дурдсан “Г”-гийн түүхийг давтах үндсэн шалтгаан болдог байна. Тиймээс  амьдралын хэв маягаа өөрчлөх нь эрүүлээр урт нас­лахын чухал суурь болж байгаа юм.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 27. МЯГМАР ГАРАГ. № 186 (6918)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Сурвалжлага   #Эрүүл мэнд  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
3500 ам метр талбайг ариутгалаа
Нийслэлийн хэмжээнд 15 машин, 30 ариутгагчаар үерийн дараах ариутгал халдваргүйтгэл хийж байна
Өнгөрсөн шөнө 30 байршилд алба хаагчид 39 мотопомп, 87 техник хэрэгсэлтэй үерийн эрсдэлээс сэргийлж ажиллалаа
Таван шар мэнгэтэй харагчин гахай өдөр
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
1 өдрийн өмнө өмнө

3500 ам метр талбайг ариутгалаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Ерөнхий сайд Г.Занданшатарт Лаос Улсын Гадаад хэргийн сайд бараалхав

1 өдрийн өмнө өмнө

Нийслэлийн хэмжээнд 15 машин, 30 ариутгагчаар үерийн дараах ариутгал халдваргүйтгэл хийж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Өнгөрсөн шөнө 30 байршилд алба хаагчид 39 мотопомп, 87 техник хэрэгсэлтэй үерийн эрсдэлээс сэргийлж ажиллалаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатарынханд адлагдсан дотуур байр миний хүүхдийн хоёр дахь гэр

1 өдрийн өмнө өмнө

“The MongolZ” баг хагас шигшээд үлдлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Таван шар мэнгэтэй харагчин гахай өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Бага зэргийн аадар бороо орно

1 өдрийн өмнө өмнө

Д.Цогтбаатар БНСУ-ын Гадаад харилцааны яамны Тэргүүн дэд сайд Пак Юүн Жү-г хүлээн авч уулзлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

“Ард” кино театрын ногоон байгууламжийн талбайг нийтийн эзэмшилд авлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

А.Амартүвшин: Өнгөрсөн өвөл аж ахуйн нэгжүүд 87 мянган тонн түүхий нүүрс түлсэн

2 өдрийн өмнө өмнө

Т.Даваадалай: Авто замын ус зайлуулах шугам хоолой руу барилгын компаниуд хөрсний усаа шахаж байна

2 өдрийн өмнө өмнө

"Улаанбаатар Амазонс" баг хасагдах шатанд Канадын багтай тоглоно

2 өдрийн өмнө өмнө

Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу

2 өдрийн өмнө өмнө

Насанд хүрээгүй хүүхдүүд бүлэглэн дээрмийн хэрэг үйлджээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Ажлын өдрүүдэд тэгш, сондгой харгалзахгүй хөдөлгөөнд оруулцуулах эсэхэд санал авч байна

2 өдрийн өмнө өмнө

“The MongolZ” баг “GamerLegion” багийг хожиж, шилдэг наймд үлдлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Эмэгтэйчүүд хар тамхинд донтох нь ихэсчээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй хар нохой өдөр

2 өдрийн өмнө өмнө

Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод 23-32 мм хур тунадас ороод байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Эрчим хүчний салбарт БНСУ-ын дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх талаар хэлэлцлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

ЕБС-ийн гурав, дөрөвдүгээр ангид англи хэлний хичээл долоо хоногт хоёр цаг орно

2 өдрийн өмнө өмнө

П.Наранбаяр:Бие даан суралцахуйд шилжих цахим шилжилтийг эхлүүллээ

2 өдрийн өмнө өмнө

“Шивээ-Овоо”-ийн засвар үйлчилгээг бүрэн дуусгаж, шаардлагатай сэлбэг, хэрэгсэл авна

2 өдрийн өмнө өмнө

Ургац хураалтад цэргийн алба хаагчид болон иргэдийг сайн дураар оролцуулна

2 өдрийн өмнө өмнө

Нэг цонхны үйлчилгээг цахимжуулж, экспортыг нэмэгдүүлнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сарын 15-аас уурын болон усан халаалтын 174 зууханд түүхий нүүрс түлэхгүй

2 өдрийн өмнө өмнө

А.Амартүвшин: Өнөөдөр тавилга, тоног төхөөрөмжгүй шинэ 16 сургууль, 20 цэцэрлэг байна

2025-08-20 өмнө

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан болж байна

САНАЛ БОЛГОХ
2025-08-17 өмнө

Чингис хаан ОУНБ руу нийтийн тээврийн хэрэгсэл 24 цагийн туршид үйлчилдэг болно

2025-08-17 өмнө

Б.Баярсайхан: Хоёр хими эмчилгээний дараа хавдрын үсэрхийллүүд эдгэрч, алга болсон

2025-08-17 өмнө

Суррон, мотоцикльтой насанд хүрээгүй жолооч нар авто зам дээр "Нисэж" байна

2025-08-17 өмнө

Гарсан зардлыг тухайн ТҮЦ эзэмшигч, зөвшөөрөл өгсөн албан тушаалтнаар төлүүлнэ

2025-08-17 өмнө

Нэг цагаан мэнгэтэй шар морь өдөр

2025-08-17 өмнө

Сэрүүсэж 21-23 хэм дулаан байна

2025-08-19 өмнө

Монголын Ипотекийн Корпораци болон Японы орон сууц санхүүжилтийн агентлаг техникийн туслалцааны хамтын ажиллагааны гэрээ байгууллаа

2025-08-19 өмнө

Сэлбэ голын голдирол тохируулгын ажил 60 гаруй хувьтай үргэлжилж байна

2025-08-20 өмнө

Ирэх сараас түүхий нүүрсний хэрэглээг зогсооно

2025-08-19 өмнө

Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын 2-р блок ашиглалтад орсноор эрчим хүчний хязгаарлалт хийхгүй

2025-08-19 өмнө

Ханын материалд 1800 айлын орон сууц барих төслийн газар чөлөөлөлт 92 хувьтай үргэлжилж байна

2025-08-20 өмнө

Үс засуулвал өлзийтэй сайн

2025-08-20 өмнө

Онцгой байдлын алба хаагчдын онцгой нөхцөлийн нэмэгдлийг 40 хувь болгож нэмнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу

2025-08-19 өмнө

Нэгдүгээр тойрог замын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тендерийн баримт бичгийг боловсруулж байна

2025-08-20 өмнө

Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа иргэдэд зориулж ипотекийн зээлийн зээлдэгчийн бүрдүүлэх материал

2025-08-20 өмнө

Эхний ээлжийн 220 айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил дууслаа

2025-08-20 өмнө

Өдөртөө их хэмжээний бороо орно

2 өдрийн өмнө өмнө

Эмэгтэйчүүд хар тамхинд донтох нь ихэсчээ

2025-08-20 өмнө

Улаанбаатар хотод оршуулгын үйл ажиллагааны журам, стандартын хэрэгжилт 66.3 хувьтай буюу “хангалтгүй” байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Т.Даваадалай: Авто замын ус зайлуулах шугам хоолой руу барилгын компаниуд хөрсний усаа шахаж байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Насанд хүрээгүй хүүхдүүд бүлэглэн дээрмийн хэрэг үйлджээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сарын 15-аас уурын болон усан халаалтын 174 зууханд түүхий нүүрс түлэхгүй

2 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод 23-32 мм хур тунадас ороод байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Ажлын өдрүүдэд тэгш, сондгой харгалзахгүй хөдөлгөөнд оруулцуулах эсэхэд санал авч байна

2 өдрийн өмнө өмнө

А.Амартүвшин: Өнөөдөр тавилга, тоног төхөөрөмжгүй шинэ 16 сургууль, 20 цэцэрлэг байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна

2025-08-20 өмнө

“Тавантолгой түлш” компани 1.5 их наяд төгрөгийн өр “үйлдвэрлэжээ”

2 өдрийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй хар нохой өдөр

2 өдрийн өмнө өмнө

Ургац хураалтад цэргийн алба хаагчид болон иргэдийг сайн дураар оролцуулна

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.